S0RU 1- 3201 sayılı Kanun hakkında kısaca bilgi verirmisiniz?
08/05/1985 tarihli ve 3201 sayılı “Yurtdışında Çalışan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun”, 22/05/1985 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarih itibari ile yürürlüğe girmiştir.
Kanunla, Türk vatandaşlarının yurt dışında geçen sürelerinin borçlanma yoluyla sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
08/05/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5754 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 79 uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanunda yapılan düzenlemeye göre; borçlanma miktarının tespiti, borcun ödenmesi ve borçlandırılan sürelerin değerlendirilmesinde önemli değişikliklere gidilmiş, ayrıca zorunlu göçe tabi tutulması nedeniyle Türk vatandaşlığına alınan soydaşlarımıza da borçlanma imkanından yararlanma hakkı verilmiştir.
Ayrıca, 06/11/2008 tarih ve 27046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yurtdışında Geçen Sürelerin Borçlandırılması ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ile uygulamaya yönelik usul ve esaslar belirlenmiştir.
S0RU 2- 3201 sayılı Kanuna göre yurt dışında geçen hangi süreler borçlandırılır? Bunları açıklarmısınız.
Borçlanma kapsamındaki süreler; yurtdışında geçen sigortalılık süreleri, bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile ev kadını olarak geçen sürelerdir.
“Sigortalılık süresi” deyiminden, borçlanma kapsamındaki sürenin bulunduğu ülke mevzuatına göre ikamet süreleri hariç, çalışılmış yada çalışılmış süre olarak kabul edilen süreler anlaşılmalıdır. Çalışılmış olarak kabul edilen süreler, ilgili ülke mevzuatına göre fiilen çalışılmadığı halde çalışmaya eşdeğer süre olarak kabul edilip, aylığa hak kazanmada ve aylık hesabında değerlendirilen sürelerdir.
“İşsizlik süresi” ibaresi, ilgili ülke mevzuatına göre çalışma süreleri ile bu çalışma sürelerine eş değer süreler haricinde o ülkede geçen süreyi ifade eder. İşsizlik sürelerinin tamamının borçlanma kapsamında değerlendirilmesine imkan bulunmadığından sigortalılık süreleri arasında veya sonunda her birinde olmak kaydıyla bir yıla kadar olan yurtdışında geçen işsizlik süreleri borçlandırılır. İkamet süreleri ve boşta geçen süreler de bu kapsamda değerlendirilir.
Yurtdışında “ev kadını olarak geçen süreler”, medeni durumlarına bakılmaksızın kadınların, sigortalılık süreleri haricinde yurtdışında bulundukları süreleri ifade eder. Bu süreler işsizlik süresi veya boşta geçen süreler kapsamında değerlendirilmez, borçlanma talebinde bulunanların yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerinin diledikleri kadarı borçlandırılır.
S0RU 3- Borçlanma kapsamında olmayan yurtdışı süreleri hangileridir?
Yurtdışında 18 yaşın doldurulmasından önce, Türk vatandaşlığının kazanılmasından önce veya Türk vatandaşlığının kaybedilmesinden sonra geçen sigortalılık, işsizlik ve ev kadını olarak geçen süreler borçlanma kapsamında değildir.
Ayrıca, ülkemizdeki sosyal güvenlik kanunlarına göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları kapsamında geçen sürelerle çakışan yurtdışı süreleri ile ikili sosyal güvenlik sözleşmelerine göre kendilerine kısmi aylık bağlanmış olanların yurtdışında geçen sigortalılık süreleri arasında ve bu sürelerin bitim tarihinden sonraki işsizlik sürelerinin de, 3201 sayılı Kanuna göre borçlandırılmasına imkan bulunmamaktadır.
S0RU 4- Yurtdışında geçen sürelerimin tamamını borçlanmak zorunda mıyım?
Yurtdışında geçen sürelerden tamamının borçlanılmasında bir zorunluluk yoktur.
Başvuru sahipleri, bu sürelerin tamamını borçlanma isteğinde bulunabilecekleri gibi, bir kısmını yada aylık bağlamaya yetecek bölümünü borçlanma talebinde de bulunabilirler. Bu konudaki tercihin, başvuru sırasında yazılı olarak belirtilmesi gerekir.
Ayrıca, kısmi borçlanmalarda borçlanılmayan süreler, yeni bir başvuru ile borçlanılabileceği gibi, borçlanma başvuru tarihinden sonra yurtdışında geçen süreleri bulunanların da, bu süreleri borçlanma hakları bulunmaktadır.
S0RU 5- Yurtdışı süreleri hangi şartlarla borçlandırılır? Bunlardan “Türk vatandaşı olmak” şartı neyi ifade eder? Yurda dönüş şartı aranmakta mıdır?
Yurtdışı sürelerinin borçlandırılabilmesi için; Türk vatandaşı olmak, borçlanma kapsamındaki yurtdışı sürelerini belgelendirmek ve yazılı istekte bulunmak şarttır.
Yurtdışı hizmet borçlanmalarında, “Türk vatandaşı olmak” şartının iki durumda yerine getirilmesi zorunludur. Bunlardan biri, borçlanılması istenilen sürelerde ilgilinin Türk vatandaşı olması, diğeri ise Türk vatandaşlığında geçen süreleri borçlanma talebinde bulunan sigortalı veya hak sahibinin yazılı başvuru tarihi itibari ile Türk vatandaşı olmasıdır.
Diğer bir anlatımla, Türk vatandaşlığında geçmeyen yurtdışı sigortalılık, işsizlik veya ev kadını olarak geçen süreler borçlandırılmayacağı gibi, borçlanma başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadığı tespit edilen sigortalı ve hak sahiplerinin borçlanma talepleri de reddedilir.
Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığı devam edenler de, söz konusu yasa ile getirilen düzenlemeden yararlanabilmektedirler.
Borçlanmak için ayrıca yurda dönüş şartı aranmadığından yurtdışında iken borçlanma başvurusunda bulunanlar da, borçlanma hakkından 3201 sayılı Kanunun öngördüğü şartlarla yararlanabilirler.
S0RU 6- Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilen ülkelerde geçen sürelerin borçlandırılabilmesi için hangi belgelerin ibraz edilmesi gerekir?
Yurtdışı borçlanmalarda belgelendirme şartına ilişkin yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlayan belgeler; sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilen veya akdedilmeyen ülkelere ve ülke ayrımı yapılmadan ev kadını olarak geçen sürelere ilişkin olmak üzere farklılık göstermektedir.
Buna göre, sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş ülkelerde geçen sigortalılık veya işsizlik sürelerinin borçlanılabilmesi için;
- Çalışılan ülkede bağlı bulunulan sigorta merciinden alınacak hizmet cetveli veya sigorta kartlarından,
- Sigortalıların çalıştıkları iş yerlerinin resmi kuruluşlara ait olması veya resmi kuruluşlarca yada kamu kurumu olarak kabul edilen kuruluşlarca düzenlenmesi halinde, belgelerin ayrıca tasdikine gerek kalmaksızın; çalışılan ülkede işyerinin ait olduğu belediyelerce düzenlenmiş hizmet belgeleri, vergi dairelerince çalışılan sürelere ilişkin düzenlenmiş belgeler, iş bulma kurumlarınca işsizlikte geçen sürelere ilişkin verilen belgeler, ilgili meslek kuruluşları veya birliklerince veya diğer resmi kuruluşlarca verilen hizmet belgelerinden,
- Yurtdışında kendi adına ve hesabına çalışanların bağlı oldukları vergi dairesi, ilgili meslek kuruluşu veya birliklerince verilen hizmet belgesinden,
- Bulunulan ülkelerdeki Türk konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler gibi temsilciliklerden alınacak ve yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgelerinden,
durumlarına uygun olan belgenin Kuruma ibraz edilmesi gerekir.
S0RU 7- Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde geçen sürelerin borçlandırılabilmesi için hangi belgelerin ibraz edilmesi gerekir?
Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde geçen sigortalılık veya işsizlik sürelerinin borçlanılabilmesi için;
- Bulunulan ülkelerdeki Türk konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler gibi temsilciliklerden alınacak ve yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgelerinden,
- Yurtdışında çalıştıkları iş yerlerinden alacakları hizmet sürelerini gösterir bonservisleri ile birlikte pasaportlarında bulunan çalışma izinlerinin tercümelerinden,
- Gemi adamları, çalıştıkları geminin bayrağını taşıdıkları ülkelerde bulunan Türk konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler gibi temsilciliklerinden alacakları ve yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgelerini veya iş yerlerinden alacakları sigortalılık sürelerini gösterir bonservisleri ile gemilerde çalıştıklarını gösterir belgelerde kayıtlı bulunan çalışma izinlerinin tercümeleri yada pasaportlarında çalışma süreleri ile örtüşen giriş-çıkış tarihlerini gösterir sayfaların örneklerinden,
durumlarına uygun olan belgenin Kuruma ibraz edilmesi gerekir.
S0RU 8- Ev kadını olarak geçen sürelerin borçlanmasında, hangi belgelerin ibraz zorunludur?
Ev kadını olarak geçen süreler, ev kadınlarının yurtdışında oturduklarına dair alacakları ikamet belgesinin;
- Türkiye’de yeminli tercüme bürolarınca veya yurtdışında bulunan Türk temsilciliklerince akredite edilmiş tercümanlarca yapılmış ve ilgili temsilcilikçe onaylanmış tercümesinden,
- Çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlik veya ataşeliğinin bulunduğu Türk temsilciliklerince ikamet belgesine istinaden düzenlenecek belgeden,
- Yukarıdaki belirtilen ikamet belgesi temin edilemiyorsa yurtdışına çıkış ve yurda giriş tarihlerinin, fotoğraf ve künye bilgilerinin bulunduğu pasaport sayfalarının fotokopisi yada emniyet müdürlüklerinden alacakları yurda giriş-çıkış çizelgesinden,
biri ile belgelenmesi gerekir.
S0RU 9- Yurtdışı sürelerinin borçlandırılmasında “yazılı istekte bulunmak” şartı nasıl yerine getirilir?
Yurtdışında geçen sürelerin borçlandırılmasına ilişkin yazılı talep, genelge eki “Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi”nin usulüne göre doldurulup imzalandıktan sonra doğrudan yada posta yolu ile Kurumun ilgili ünitesine verilmesi ile yerine getirilir.
Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi örnekleri yurtiçinde Kurum üniteleri, yurtdışında ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği yada Ataşeliklerinden temin edilebileceği gibi, Sosyal Güvenlik Kurumunun www.sgk.gov.tr Internet adresinde bulunan “Yurtdışı/ Form ve Dilekçeler” bölümünden indirilebilir.
S0RU 10- Yurtdışı sürelerinin borçlandırılabilmesi için hangi sosyal güvenlik kuruluşuna başvurmak gerekir?
Yurtdışında geçen sigortalılık, işsizlik ve ev kadını olarak geçen sürelerin borçlandırılmasında Türkiye’de son defa;
- Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi çalışması olanların, bu Kuruma,
- 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine tabi sandıklardan birine tabi çalışması olanların, ilgili sandığa,
başvurmaları gerekir.
Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayanların borçlanma işlemleri, Sosyal Güvenlik Kurumunca sonuçlandırıldığından bu durumdakilerin borçlanma talepleri de bu Kuruma yapılmalıdır.
Kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik sözleşmesi uygulanmak suretiyle kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma başvuruları ise aylığı bağlayan sosyal güvenlik kuruluşuna yapılması gerekir.
S0RU 11- Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak borçlanma başvuruları, bu Kurumun hangi birimince alınmaktadır?
Sosyal Güvenlik Kurumunca sonuçlandırılacak olan borçlanmaların Kurumun hangi birimine yapılmasındaki genel kural, son defa Türkiye’de geçen çalışmaların sigortalılık haline göre belirlenmektedir.
Buna göre, Türkiye’de son defa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;
- (a) veya (b) bendi kapsamında (hizmet akdi veya kendi hesabına bağımsız) çalışması bulunanlarla hiç çalışması bulunmayanların, ikametgahlarının bulunduğu yerdeki sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine,
- (c) bendi kapsamında (devlet memuru) çalışması bulunanların, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı - Milli Müdafaa Caddesi No:24 Bakanlıklar-ANKARA adresine”,
yazılı olarak başvurmaları gerekir.
Yurtdışında çalışmakta iken veya yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin yurtdışında geçen sigortalılık süreleri ile ev kadınlığında geçen sürelerin borçlandırılması için hak sahiplerince yapılacak başvurular da, ölenin Türkiye’deki sigortalılık statüsü dikkate alınarak, Sosyal Güvenlik Kurumunun yukarıda açıklanan birimlerine yapılmalıdır.
S0RU 12- Yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerin borçlanılması için hangi sosyal güvenlik kuruluşuna başvurulmalıdır?
Bilindiği gibi, yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerin 3201 sayılı Kanuna göre borçlandırılmasına ilişkin başvurular, Bağ-Kur’a yapılmakta idi.
Ancak, 08/05/2008 tarihinden geçerli olmak üzere yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerin borçlanmasına ilişkin başvuruların, Türkiye’de çalışma varsa son defa çalışmanın geçtiği sosyal güvenlik kuruluşuna, yoksa Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılması yönünde yasal düzenlemeye gidildi.
Buna göre, yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerini borçlanmak isteyenlerden Türkiye’de son defa 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine tabi sandıklardan birine tabi çalışması olanların ilgili sandığa, Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi çalışması olanların yada hiç çalışması bulunmayanların ise bu Kuruma başvurmaları gerekir.
Yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerin borçlanılması için Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılması gereken başvuruların, bu Kurumun hangi birimine yapılacağının tespitinde de, 11 inci sorunun cevabındaki açıklama geçerlidir.
SORU 13- Sosyal güvenlik sözleşmelerine göre kısmi aylık alanların borçlanma başvuruları nereye yapılmalıdır?
Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine kısmi aylık bağlanmış olan sigortalı ve hak sahiplerince kısmi aylıklarının tam aylığa dönüştürülmesi için gerekli olan borçlanma işlemleri, aylık aldıkları sosyal güvenlik kuruluşunca sonuçlandırılmaktadır.
Bu nedenle, sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kısmi aylıkları;
- Devlet memurları için öngörülen mevzuata göre bağlananlar yurtdışı borçlanma başvurularını, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı - Milli Müdafaa Caddesi No: 24 Bakanlıklar - ANKARA”,
- Hizmet akdi ile veya kendi hesabına bağımsız çalışanlar için öngörülen mevzuata göre bağlananlar yurtdışı borçlanma başvurularını, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı - Mithatpaşa Caddesi No: 7 Sıhhiye - ANKARA”,
adresine yapmaları gerekir.
SORU 14 - Yurtdışı sürelerine ait borçlanma miktarı nasıl belirlenir?
Daha önce borçlanılacak her bir gün için 3,5 dolar üzerinden tahakkuk ettirilen borç tutarı, 08/05/2008 tarihinden sonra yapılan veya yapılacak olan başvurular için geçerli olmak üzere değiştirilmiştir.
Buna göre, başvuru tarihindeki 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 82 nci maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın yüzde 32'si, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilen borç tutarıdır.
3201 sayılı Kanun uygulaması yönüyle 08/05/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddenin birinci fıkrasında günlük kazancın alt sınırı, İş Kanunu gereğince 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen bir aylık brüt asgarî ücretin otuzda biri, üst sınırı ise günlük kazanç alt sınırının 6,5 katı olarak belirlenmiştir.
Yurtdışı sürelerinin borç tutarının hesabında kullanılması ile sınırlı olmak üzere buradaki alt sınırı yeniden belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.
Bu durumda, Kuruma ödenecek olan borçlanma tutarı, başvuru tarihinde geçerli olan günlük prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla başvuru sahibince seçilen kazancın yüzde 32’sinin borçlanılmak istenen gün sayısı ile çarpımı kadardır.
Başvuru tarihi, borçlanma talebine ilişkin dilekçenin Kurum kayıtlarına geçtiği tarihtir. Ancak, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta olarak gönderilen yurtdışı borçlanma taleplerinde, dilekçenin postaya verildiği tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir.
S0RU 15 – 05/01/2009 tarihinde Sosyal Güvenlik Kurumuna yaptığım başvuruda yurtdışında geçen 10 yıllık sigortalılık süremi 25,00 TL prime esas kazanç üzerinden borçlanma talebinde bulundum. Ödemem gereken borç tutarı ne kadardır?
Borçlanma talebinde bulunduğunuz tarih itibari ile geçerli olan günlük prime esas kazancın alt sınırı 22,20 TL, üst sınırı ise bunun 6,5 katı, yani 144,30 TL’dir. Seçilen prime esas kazanç alt ve üst sınırlar arasında bulunduğundan borcunuzun tespitinde öncelikle yüzde 32 oranı uygulanmak sureti ile bir günlük borç miktarı, daha sonra bu miktar 3600 ile çarpılarak 10 yıllık borç miktarı hesaplanacaktır.
Buna göre, bir günlük borçlanma miktarınız 25 x %32 = 8,00 TL, 10 yıllık borçlanma karşılığı ödeyeceğiniz miktar ise 8,00 x 3600 = 28 800,00 TL’dir.
S0RU 16 – Yurtdışına gitmeden önce Türkiye’de son defa devlet memuru statüsünde çalıştım. Yurtdışında geçen sürelerimi borçlanmak istiyorum. Ödeyeceğim borç miktarı nasıl belirlenecek?
Türkiye’de son defa devlet memuru statüsünde çalışması bulunanların 08/05/2008 tarihinden önce veya sonra yurtdışında geçen süreleri bulanların borçlanma miktarlarının hesabında, 2008 yılı Ekim ayı başından önce veya sonra ilk defa devlet memuriyetine başlayanlar yönünden farklılık göstermektedir.
Buna göre, devlet memurluğuna;
- 2008 yılı Ekim ayı başından önce başlaması nedeniyle 5434 sayılı Kanuna tabi iştirakçi olanların borçlanma tutarı ilgililerin Türkiye’den ayrılmadan önce Sandığa tabi hizmetlerinden en son bıraktıkları derece ve kademelerine yurtdışında geçirdikleri ve borçlanmak istedikleri sürenin her üç yılına bir derece ve her yılına bir kademe verilmek ve öğrenim durumları itibariyle 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesindeki yükselebilecekleri dereceleri geçmemek üzere tespit edilecek derece, kademe ve ek göstergeleri ile emekli keseneğine esas aylığın hesabına ait tüm unsurların toplamının başvuru tarihinde yürürlükte olan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarlar esas alınarak, yine o tarihteki kesenek ve karşılık oranlarına göre,
- 2008 yılı Ekim ayı başından sonra başlaması nedeniyle 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci maddesinin (c) bendi kapsamında sigortalı olanların borçlanma miktarı, başvuru tarihinde geçerli olan günlük prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla ilgili tarafından seçilen kazancın yüzde 32’sinin borçlanılmak istenen gün sayısı ile çarpımı sonunda,
hesaplanır.
S0RU 17 - Borçlanma miktarının ödenmesinde bir süre var mı? Varsa, bu sürede ödenmeyen borçlanma bedeline ait yurtdışı süreleri nasıl değerlendirilir?
08/05/2008 tarihinden sonra yapılan borçlanma başvurularında tahakkuk ettirilen prim borcunun tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içinde ödenmesi gerekmektedir.
Tahakkuk ettirilen borç tutarı, ilgiliye iadeli taahhütlü olarak tebliğ edilir. Posta alındısının ilgiliye teslim edildiği tarih, borcun tebliğ tarihidir.
Borcun, yukarıda belirtilen tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmemesi halinde, borçlanma işlemi geçersiz sayılır. Üç aylık süre içerisinde borcun bir kısmının ödenmesi halinde, ödenen miktara isabet eden süre geçerli sayılır.
Borcun bir kısmını veya tamamını ödemeyenlerin, bu sürelerinin 3201 sayılı Kanuna göre değerlendirilmesi, yeniden yazılı başvuruda bulunmaları ve tahakkuk eden borç miktarını süresi içinde ödemeleri şartına bağlıdır.
S0RU 18 – 08/05/2008 tarihinden önce yaptığım başvuru ile yurtdışında geçen sürelerime ait dolar bazında tahakkuk ettirilen borcun ödenmesinde bir süre var mı? Borçlanmam geçerli sayılır mı?
08/05/2008 tarihinden önce yurtdışı borçlanma başvurusunda bulunanlardan; borç tahakkuku ile ilgili işlemleri devam edenler, borç tahakkuku yapılmış olanlar ve tahakkuk ettirilen borçlarının tamamını ödemeyenler borçlarını günlüğü 3,5 Amerikan Doları üzerinden ödeyebilirler.
Bu borçlanmaların ödenmesinde süre şartı bulunmadığından 08/05/2008 tarihinden sonra yapılan ödemeler geçerli sayılır.
S0RU 19 – Sosyal güvenlik sözleşmesine göre Türkiye’ye transfer edilen İsviçre’deki primlerime ait süreleri borçlanmak istiyorum. Tarafıma ödenecek olan prim iadesi nasıl belirlenir?
İsviçre’den transfer edilen primlerinize ilişkin sürelerin;
- Tamamının, borçlanılarak tahakkuk eden borcun tamamını ödemeniz halinde, transfer olunan primlerinizin tamamı,
- Bir kısmının, borçlanılarak tahakkuk ettirilen borcun tamamını ödemeniz halinde, transfer olunan primlerinizin borçlanılan gün sayısına isabet eden orandaki miktarı,
transfer tarihindeki cari kur üzerinden Yeni Türk Lirası karşılığı olarak Kurumca tarafınıza iade edilir.
S0RU 20 - Borçlanmadan vazgeçebilir miyim?
Tahakkuk ettirilen borcun tamamını veya bir kısmını ödeyenlerden borçlanmalarının iptal edilmesi için başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı faiz uygulanmaksızın Türk Lirası olarak iade edilir.
Borçlandıkları hizmetleri ile malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalılar ile ölüm aylığı bağlanamayan hak sahiplerine başvuruları halinde ödenen borçlanma tutarının tamamı faiz uygulanmaksızın Türk Lirası olarak iade edilir.
Ancak, borçlandıkları hizmetler dikkate alınarak aylık bağlanmış olanlar borçlanma talebinden vazgeçemezler ve bunların ödedikleri borçlanma tutarı iade edilmez.
S0RU 21- Borçlandırılan süreler, Türkiye’deki hangi sigortalılık statüsüne göre nasıl değerlendirilir?
Yurtdışı borçlanmasına dair süreler, ilgilinin Türkiye’de sigortalılığı varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılığı yoksa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir.
Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına tabi sigortalılığı bulunanların borçlanılan süreye ait gün sayısı, prim ödeme gün sayıları veya hizmetlerine eklenir.
S0RU 22- Borçlandırılan süreler, Türkiye’deki sigortalılık süresinin başlangıcını değiştirir mi? Türkiye’de çalışma yoksa sigortalılık süresinin başlangıcı nasıl belirlenir?
Aylığa hak kazanmak için 5510 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin üçüncü fıkrasında tanımlanan anlamda belli bir sigortalılık süresi şartının yerine getirilip getirilmediğinin tespitinde geçerli olmak üzere;
- Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.
- Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayanların sigortalılıklarının başlangıç tarihi, borçların tamamen ödendiği tarihten, sigortalı ölmüş ise ölüm tarihinden, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilir.
- Birden fazla yurtdışı hizmet borçlanması yapılması durumunda da sigortalılık süresi başlangıcı, borcun en son ödendiği tarihten, borçlanılan toplam gün sayısı kadar geriye götürülerek belirlenir.
- Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmaz.
S0RU 23 - Borçlandırılan sürelere göre aylık bağlanması için aranan şartlar nelerdir? Bu şartların içinde yer alan “kesin dönüş” ibaresi neyi ifade eder? Bağlanan aylıklar hangi tarihten başlatılır?
Borçlanılan sürelere göre malullük, yaşlılık veya emekli aylığı bağlanabilmesi için;
- Yurda kesin dönülmüş olması,
- Tahakkuk ettirilen borçtan aylık bağlanmasına yetecek en az süre/gün karşılığı kadar ödeme yapılması,
- Mülga sosyal güvenlik kanunların/kanunlarının yürürlükteki veya 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre aylığa hak kazanılmış olması,
- Kuruma yazılı başvuruda bulunulması,
şarttır.
Buradaki “kesin dönüş” ibaresi, aylık tahsis talebinde bulunanların yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesini, ikamete dayalı bir sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneği almamaları durumunu ifade etmekte olup, mutlak ifadesi ile yurda giriş yaptıktan sonra bir daha yurtdışına çıkmama durumunda kullanılmamaktadır.
Yukarıda belirtilen şartları yerine getirenlerin aylıkları, yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından başlar.
S0RU 24 – Aylık bağlama şartlarından biri olan “kesin dönüş” ibaresinin tanımında yer alan “sosyal sigorta ödeneği” ve “sosyal yardım ödeneği” hangi anlamda kullanılmaktadır?
“Kesin dönüş” tanımında geçen;
- “Sosyal sigorta ödeneği” deyimi, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödeneklerini,
- “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen ikamet şartına bağlı nakdi yardımları,
ifade etmektedir.
Aylığa hak kazanılmasına engel teşkil eden her iki ödeneğin ortak özelliği, ikamete dayalı olmasıdır. Diğer bir anlatımla, ilgilinin ikametini Türkiye’ye nakletmesi ile kesilen ödenekler, 3201 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, ikamet şartına bağlı olmayan bu nitelikteki sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneği alanlara diğer şartlarla aylık bağlanabilmektedir.
S0RU 25 – Borçlanılan sürelere göre aylığa hak kazananlara hangi belgelerin ibrazı ile aylık bağlanır?
Borçlanılan yurtdışı sürelerine göre;
- Malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlanabilmesi için “Tahsis Talep, Beyan ve Taahhüt Belgesi’ne ek olarak “3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhüt Belgesi” ve yurtdışında çalıştığı işyerinden ayrıldığını, varsa ikamete dayalı bir sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneğinin sona erdiğini gösterir belgenin,
- Ölüm aylığı bağlanabilmesi için “Tahsis Talep, Beyan ve Taahhüt Belgesi” ile birlikte aylık bağlanacak olan hak sahibinin durumuna uygun olan belgelerin (öğrenci belgesi, kazanç belgesi, sağlık kurulu raporu ),
ibraz edilmesi zorunludur.
Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ile 3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhüt Belgesi örnekleri, Kurumun ilgili ünitelerinden temin edilebileceği gibi, başvuru sahiplerince Sosyal Güvenlik Kurumunun www.sgk.gov.tr Internet adresinde bulunan “Yurtdışı/ Form ve Dilekçeler” bölümünden indirilebilir.
S0RU 26 – Aylık talebi sırasında Kuruma bizzat başvurmam gerekir mi? Güncel tarihli hizmet belgesini hangi durumda ibraz etmeliyim?
Aylık başvurularında bizzat müracaat etme şartı kaldırılmıştır. Gerekli belgeler, usulüne uygun doldurulup imzalandıktan sonra Kurumun ilgili ünitesine doğrudan başvuru yoluyla verilebileceği gibi, yurtiçi veya yurtdışından posta yolu ile de gönderilebilir.
Bu güne kadar yapılan uygulamalarda aylık başvurusunda bulunanların çalıştıkları işyerinden ayrıldıklarını, yurtdışında ikamete dayalı bir sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneğinin sona erdiğini gösterir belgeyi temin etmelerinde karşılaştıkları zorluklar dikkate alınarak, sadece yurtdışından başvuruda bulunacak olanlar için güncel tarihli hizmet belgesinin ibrazı istenmektedir.
Tahsis talep tarihinden önceki bir ay içinde düzenlenen hizmet belgeleri, güncel tarihli belge olarak kabul edilmektedir.
Yurda kesin dönüş yaptıktan sonra aylık talebinde bulunanların ibraz edecekleri hizmet belgesinin ise güncel tarihli olmasında bir zorunluluk bulunmamaktadır.
S0RU 27 – Sosyal güvenlik sözleşmesine göre kısmi aylık almakta iken yurtdışı hizmet borçlanması yapanların aylıkları hangi tarih itibarı ile tam aylığa dönüştürülür?
Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kısmi aylık almakta iken yurtdışı hizmet borçlanması yapanların kısmi aylıkları;
- Borcun ödendiği tarih kesin dönüş tarihinden önce ise kesin dönüş tarihini,
- Borcun ödendiği tarih kesin dönüş tarihinden sonra ise borcun ödendiği tarihi,
takip eden aybaşından itibaren,
tam aylığa yükseltilir.
S0RU 28 – Yurtdışı borçlanma yoluyla bağlanan aylıklar hangi hallerde kesilir?
Yurtdışında sigortalılık veya ev kadını olarak geçen sürelerini borçlanarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı aylığa/ hak kazananların, bu aylıkları;
- Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış olup olmadığına bakılmaksızın herhangi bir ülkede çalışmaya, ikamete dayalı bir sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneği almaya başladıkları,
- Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına göre sigortalı olarak çalışmaya başladıkları,
tarihten itibaren kesilir.
SORU – 29 Aylık talep tarihinde ve aylık alma sürelerinde Türk vatandaşı olma şartı var mıdır ?
08/05/2008 tarihinden sonra 3201 sayılı Kanundan yararlanmak suretiyle aylık bağlanması için yapılacak başvuru tarihi itibariyle yada aylık alma süresince Türk vatandaşı olma şartı aranmamaktadır.
Türk vatandaşlığını kaybettiklerinden dolayı eski Yönetmelik hükümlerine göre aylıkları bağlanmayan veya aylığı bağlandıktan sonra Türk vatandaşlığını kaybetmesi nedeniyle aylıkları durdurulan veya kesilenlerin 08/05/2008 tarihinden sonra yaptıkları veya yapacakları tahsis başvurularına göre aylıkları, yazılı başvurularını izleyen aybaşından itibaren bağlanır.
S0RU 30 – 3201 sayılı Kanundan yararlanmak suretiyle tarafıma aylık bağlandı. 5510 sayılı Kanuna tabi sigortalı olarak çalışmaya başladığımda aylıklarım kesilmeksizin sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalı olarak çalışabilir miyim?
3201 sayılı Kanuna göre borçlanılan yurtdışı süreleri de dikkate alınmak suretiyle bağlanan malullük, yaşlılık yada emekli aylığı almakta iken çalışmaya başlayanların aylıklarının kesilmesi zorunludur.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sosyal güvenlik destek primine ilişkin 30 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile geçici 24 üncü madde hükümleri, 3201 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlar için uygulanmaz.
Ancak, 01/10/2008 tarihi itibariyle Türkiye’deki çalışma nedeniyle sosyal güvenlik kanunlarının ilgili hükümlerine (506 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinin (B) bendi, 1479 sayılı Kanunun ek 20 nci maddesi) göre sosyal güvenlik destek primi ödeyenlerin, bu statüleri çalışma sona erinceye kadar kazanılmış hak olarak devam ettirilir. Bu durumda olanların sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaları sona erdikten sonra Türkiye’de malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak yeniden çalışmaya başlamaları halinde, haklarında 5510 sayılı Kanunun sosyal güvenlik destek primine ilişkin hükümleri uygulanmayarak aylıkları kesilir.
S0RU 31 – Borçlandığım yurtdışı süreleri de dikkate alınarak tarafıma aylık bağlandı. Yurtdışına çıktığımda durumu Kuruma nasıl bildireceğim? Bu yükümlülüğü yerine getirmediğimde hakkımda yapılacak olan işlem nedir?
Borçlandıkları süreler dikkate alınarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananlardan altı aydan daha uzun süre yurtdışında bulunmuş olanlar, yurtdışında çalışıp çalışmadıklarını ve ikamete dayalı bir sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneği alıp almadıklarını gösterir belgeleri, “3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Alanlara Mahsus Yoklama Belgesi” ile birlikte söz konusu altı aylık sürenin dolduğu tarihten sonra üç ay içinde Kuruma vermek zorundadırlar.
Altı aydan daha uzun süre yurtdışında bulundukları halde, yukarıda belirtilen belgeleri, yine yukarıda belirtilen süre içinde Kuruma vermediği tespit edilenlerin aylıkları, bildirim yapılmaksızın söz konusu belgelerin intikaline kadar durdurulur.
Bu şekilde aylıkları durdurulanların Kuruma ibraz edecekleri belgelerden yada Kurumca yapılacak olan araştırma sonucunda, yurtdışında;
- Çalışmadıkları, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almadıkları tespit edilenlerin aylıkları, durdurulduğu tarihten geçerli olmak üzere ödenir.
- Çalıştıkları, ikamete dayalı bir sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneği aldıkları tespit edilenlerin aylıkları çalışmaya başladıkları tarihten geçerli olmak üzere kesilir, yersiz yapıldığı tespit edilen ödemeler, 5510 sayılı Kanunun 96 ncı maddesi hükümlerine göre geri alınır.
S0RU 32 – Borçlanılan yurtdışı süreleri dikkate alınarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananlar hakkında Kurumca yürütülecek olan yoklama işlemleri hangileridir?
Borçlandıkları süreler dikkate alınarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananların aylık alma şartlarının devam edip etmediği hususu, Kurumca, gerekli görülen zaman ve hallerde araştırılabilir.
Kurum, Kanuna göre malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananların altı aydan daha uzun süre ile yurt dışında bulunup bulunmadıklarını, her yıl Emniyet Genel Müdürlüğünden alınacak kayıtlarla tespit eder. Söz konusu uygulamanın kapsamı, şekli ve diğer usul ve esasları Kurum ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasında yapılan olan protokolle belirlenir.
S0RU 33 – Kesilen aylıklar, hangi durumda yeniden bağlanır? Sonradan geçen çalışmalar nasıl değerlendirilir?
Aylığı kesilenlerden yurtiçinde veya yurtdışında çalışması sona erenlerin veya yurtdışında ikamete dayalı bir sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneği alanlardan bu ödenek ve yardımları sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini takip eden ay başından itibaren aylıkları tekrar ödenmeye başlanır.
Aylıkları tekrar ödenmeye başlananların, çalışmaları;
- Yurtiçinde geçmişse, bu çalışmalar da dikkate alınarak aylıklar, ilgili sosyal güvenlik kanunlarındaki hükümlere göre hesaplanarak,
- Yurtdışında geçmişse, kesildiği tarihteki aylığı, ikinci fıkrada belirtilen aylığın başlangıç tarihine kadar ilgili sosyal güvenlik kanunlarındaki artış hükümlerine göre yükseltilerek,
yeniden bağlanır.
Aylığın kesildiği tarihten sonra yurtdışında geçen sigortalılık sürelerinin yeniden aylık bağlanmasında değerlendirilmesi, bu sürelerin 3201 sayılı göre borçlanılmasına bağlıdır.
S0RU 34 – 1989 yılında Bulgaristan’dan zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk vatandaşlığına alındım. Hangi şartlarla bu ülkede geçen hizmetlerimi emeklilikte değerlendirebilirim?
08/05/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5754 sayılı Kanun 79 uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 6 ncı maddesine göre, sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk vatandaşı olup Türkiye’de ikamet edenlere geldikleri ülkedeki hizmetlerini borçlanma imkanı getirilmiştir.
Söz konusu düzenleme ile getirilen borçlanma hakkından yararlanabilmek için, ilgilinin;
- 01/01/1989 ile 08/05/2008 tarihleri arasında geldikleri ülke tarafından zorunlu göçe tabi tutulması,
- Zorunlu göçten sonra Türk vatandaşı olup, Türkiye’de ikamet ediyor olması,
- 2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere ülkemizdeki sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almaması,
- Geldikleri ülkedeki hizmet sürelerinin belgelendirilmesi,
- Borçlanma için yazılı istekte bulunması,
şarttır.
Söz konusu hizmetlerini borçlanmak isteyenlerin, “Bulgaristan Hizmetlerini Borçlanma Talep Dilekçesi”, çalıştıkları süreleri gösteren hizmet belgesi ile sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne, son defa devlet memuru statüsünde çalışmaları bulunanların ise Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğüne (Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı) başvurmaları gerekmektedir.
Borçlanılan süreler ilgililerin Türkiye’de geçen hizmetleri ile birleştirilerek tabi oldukları sigortalılık statüsüne göre yaşlılık aylığı bağlanması sırasında değerlendirilir. Malullük ve ölüm aylıkları bağlanırken bu şekilde borçlandırılan sürelerin dikkate alınmasına imkan bulunmamaktadır.
Ülkemize gelen soydaşlarımızın iskana tabi tutulması ile ilgili yasalarda sadece Bulgaristan’dan gelen soydaşlarımız için “zorunlu göç” ifadesi kullanıldığından, söz konusu borçlanma hakkından, 01/01/1989 ile 08/05/2008 tarihleri arasında zorunlu göç nedeniyle ülkemize gelip ilgili İskan Kanununa göre ülkemize yerleştikten sonra Türk vatandaşlığına alınan soydaşlarımız (nüfus kayıtlarında “….. tarih ve …. Sayılı Bakanlar Kurulu kararı ve 2510 (veya 5543) sayılı İskan Kanununa istinaden Türk vatandaşlığına alınmıştır.” ibaresi bulunanlar) yararlanabilmektedir.
S0RU 35 – Yurtdışında geçen sürelerin borçlanma yoluyla değerlendirilmesine ilişkin mevzuat ve uygulamalar hakkında nerelerden bilgi alabilirim?
- Adres : T. C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
SOSYAL SİGORTALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı
Mithatpaşa Cad. No:7 06437 Sıhhiye-Ankara/TÜRKİYE
- Telefon: (+90312) 444 32 01
- İnternet adresi : www.sgk.gov.tr
- E-Posta : yurtdisi@sgk.gov.tr
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU Yurtdışı Borçlanma İşlemleri 2008/44 SAYILI GENELGE
SAYI : B.13.2.SSK.5.01.76.00 / LXXVI-031-371578 22/05/2008
KONU : Yurtdışı Borçlanma İşlemleri
GENELGE
2008 / 44
Bilindiği üzere; 17/04/2008 tarihli ve 5754 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 08/05/2008 tarih ve 26870 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
5754 sayılı Kanunun;
- 79 uncu maddesi ile 08/05/1985 tarihli ve 3201 sayılı “Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkındaki Kanun”un 1 inci, 2 nci, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı maddesi değiştirilmiş ve bu Kanuna geçici 5 inci, 6 ncı ve geçici 7 nci madde eklenmiştir.
- 64 üncü maddesi ile değiştirilen 5510 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu”nun 106 ncı maddesinin 24 numaralı bendine göre, 3201 sayılı Kanunun 7 nci, 11 inci, geçici 1 ila geçici 4 üncü maddeleri ve 3201 sayılı Kanunda geçen “döviz” ibareleri yürürlükten kaldırılmıştır.
- 68 inci maddesi ile değiştirilen 5510 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinin dördüncü fıkrası; yurtdışı hizmet borçlanmasına ait prime esas kazançların aylık bağlanmasında nasıl değerlendirileceği hususuna açıklık getirmiştir.
Söz konusu Kanunla 3201 sayılı Kanunda yapılan düzenlemeler, Kanunun yayımlandığı 08/05/2008 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Ayrıca, 5510 sayılı Kanunun sigortalılık statüsüne ilişkin 4 üncü maddesinin birinci fıkrası, prime esas kazancın alt ve üst sınırına ilişkin 82 nci maddesi ile borçlanılan sürelere ait kazançların aylık bağlanmasında değerlendirilmesine ilişkin geçici 7 nci maddenin dördüncü fıkrası da, 3201 sayılı Kanunun uygulaması ile sınırlı olmak üzere aynı tarih itibari ile yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
5754 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeler sonucunda yurtdışı hizmet borçlanması uygulamasına ilişkin işlemler, 08/05/2008 tarihinden geçerli olmak üzere aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda yürütülecektir.
A- BORÇLANMANIN ŞARTLARI
Yurtdışı hizmet borçlanmasından yararlanabilmek için aşağıda açıklanan Türk vatandaşı olmak, belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak, hizmetleri belgelendirmek ve yazılı istekte bulunmak şartları aranacaktır.
1-
Türk Vatandaşı Olmak
Yurtdışı hizmet borçlanmalarında, Türk vatandaşı olma şartının iki halde yerine getirilmesi zorunludur. Bunlardan biri, borçlanılması istenilen sürelerde ilgilinin Türk vatandaşı olması, diğeri ise Türk vatandaşlığında geçen süreleri borçlanma talebinde bulunan sigortalı veya hak sahibinin yazılı başvuru tarihi itibari ile Türk vatandaşı olmasıdır.
Diğer bir anlatımla, Türk vatandaşlığında geçmeyen yurtdışı hizmet veya ev kadınlığı süreleri borçlandırılmayacağı gibi, borçlanma başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadığı tespit edilen sigortalı ve hak sahiplerinin borçlanma talepleri reddedilecektir. Aynı zamanda Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığı devam edenler de söz konusu yasa ile getirilen düzenlemeden yararlanabileceklerdir.
Borçlanılmak istenilen sürelerde, Türk vatandaşlığının devam edip etmediği ve borçlanmak için yazılı başvuru tarihinde sigortalı veya hak sahibinin Türk vatandaşı olup olmadığı, ilgililerden herhangi bir belge talep edilmeden Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Kimlik Paylaşım Sistemi kullanılarak bilgisayardan alınacak olan Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği çıktısı ile tespit edilecektir.
Ancak, vatandaşlıkla ilgili olarak Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği ile başvuru sırasında alınan Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi yada diğer belgelerde yer alan bilgiler arasında farklılık bulunduğu hallerde, vatandaşlık durumundaki değişiklikle ilgili belgelerin Kuruma ibrazı müracaat sahibinden istenilebileceği gibi, tereddüt halinde konunun açıklığa kavuşturulması için ilgili kurum ve kuruluşlar ile de yazışma yapılabilecektir.
2-
Belirli Nitelikte Yurtdışı Süreleri Bulunmak
3201 sayılı Kanuna göre borçlanma hakkından yararlanabilmek için ilgilinin yurtdışında belirli nitelikte geçen hizmet veya sürelerinin bulunması şarttır. Bunlar;
- Hizmet akdi kapsamında ve/veya kendi nam ve hesabına bağımsız olarak geçen sigortalılık,
- Hizmet akdi kapsamında ve/veya kendi nam ve hesabına bağımsız olarak geçen sigortalılık süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik (çalışılmayan),
- Ev kadını olarak geçen,
süreleridir.
Ancak, aşağıdaki süreler borçlanma kapsamı dışında tutulacaktır:
a) 18 yaşın doldurulmasından önce yurtdışında geçen hizmet ve ev kadınlığı süreleri.
b) Türk vatandaşlığının kazanılmasından önce ve Türk vatandaşlığının kaybedilmesinden sonra geçen hizmet ve ev kadınlığı süreleri.
c) İsveç, İsviçre ve Fransa ile yapılan sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince Türkiye’de isteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerde yurtdışında geçen hizmet ve ev kadınlığı süreleri.
d) Libya’da iş üstlenen Türk işverenlerince çalıştırılan Türk işçilerin bu ülkede 01/09/1985 tarihinden sonra geçen çalışma süreleri.
e) Almanya’da istisna akdi kapsamında iş üstlenen Türk işverenlerince çalıştırılan Türk işçilerinin bu ülkedeki çalışma süreleri.
f) Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde iş üstlenen Türk işverenler tarafından yurtdışına götürülen Türk işçilerinin çalışma süreleri ile Türkiye’deki sosyal güvenlik kanunlarına göre yurtiçinde isteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerde bu ülkelerde geçen hizmet veya ev kadınlığı süreleri.
g) İkili sosyal güvenlik sözleşmesine göre kendilerine kısmi aylık bağlanmış olanların çalışmalar arasında ve hizmetin bitim tarihinden sonraki işsizlik (çalışılmayan) süreleri.
5754 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile 3201 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde yer alan “çalışma süreleri” ibaresi yerine “sigortalılık süreleri” ibaresi kullanılmıştır. Bu nedenle, 3201 sayılı Kanunun uygulamasında, borçlanma kapsamındaki sürenin bulunduğu ülke mevzuatına göre ikamet süreleri hariç, çalışılmış yada çalışılmış süre olarak kabul edilen süreler sigortalılık süresi olarak anlaşılacaktır. Buradaki sigortalılık süresi 506 sayılı Kanunun 108 inci maddesi ve 5510 sayılı Kanunun 38 inci maddesinde belirtilen sigortalının ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olduğu tarihten tahsis talep veya ölüm tarihine kadar geçen sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecektir.
3-
Hizmetleri Belgelendirmek
Yurtdışında geçen sürelerin borçlandırılması için bunların borçlanma başvuru sırasında belgelendirilmesi zorunludur.
Borçlanma için yazılı istekte bulunan ancak, ibraz ettikleri belgeleri borçlanma işleminin yapılması için yeterli görülmeyenlerin istekleri reddedilmeyecek, belgelerini tamamlamaları kendilerinden talep edilecektir.
Gerektiğinde hizmetlerin belgelendirilmesi için ülkemizin sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış olduğu ülke mercileri aracılığıyla idari yardımda bulunulabilecektir. Bu amaçla, il müdürlüklerimizce belgeleri yetersiz yada eksik görülenlerin yurtdışında geçen çalışmalarının bu ülkelerle yapılacak olan yazışma ile Genel Müdürlüğümüzce (Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı) tespiti talep edilebilecektir.
Borçlanmanın yapılabilmesi için Kuruma ibraz edilmesi gereken belgeler, sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilen ve akdedilmeyen ülkelerde geçen hizmet süreleri ile ev kadınlığında geçen süreler itibariyle aşağıda sayılmıştır:
a)
Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş ülkelerde geçen sigortalılık süreleri;
- Çalışılan ülkede bağlı bulunulan sigorta merciinden alınacak hizmet cetveli veya sigorta kartları,
- Sigortalıların çalıştıkları iş yerleri resmi kuruluş ise belgelerin ayrıca tasdikine gerek kalmaksızın çalışılan ülkede iş yerlerinin bağlı bulunduğu belediye, vergi dairesi, iş bulma kurumları, ilgili meslek kuruluşları veya dernekler ve diğer resmi kuruluşlarca verilen hizmet belgesi,
- Yurtdışında kendi nam ve hesabına çalışanların bağlı oldukları vergi dairesi, ilgili meslek kuruluşu veya derneklerce verilen hizmet belgesi,
- Bulunulan ülkelerdeki Türk temsilciliklerinden (konsolosluk,çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler v.b.) alınacak gerekçeli hizmet belgeleri,
gibi hizmetin niteliğine uygun bir belge ile belgelendirilecektir.
b) Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde geçen sigortalılık süreleri;
- Bulunulan ülkelerdeki Türk temsilciliklerinden (konsolosluk,çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler v.b.) alınacak gerekçeli hizmet belgeleri,
- Yurtdışında çalıştıkları iş yerlerinden alacakları hizmet sürelerini gösterir bonservisleri ile birlikte pasaportlarında bulunan çalışma izinlerinin tasdikli tercümeleri,
- Gemi adamları, çalıştıkları geminin bayrağını taşıdıkları ülkelerde bulunan Türk temsilciliklerinden alacakları gerekçeli hizmet belgelerini veya iş yerlerinden alacakları hizmet sürelerini gösterir bonservisleri ile gemilerde çalıştıklarını gösterir belgelerde kayıtlı bulunan çalışma izinlerinin tasdikli tercümeleri yada pasaportlarında çalışma süreleri ile örtüşen giriş-çıkış tarihlerini gösterir sayfaların tasdikli örnekleri,
gibi hizmetin niteliğine uygun bir belge ile belgelendirilecektir.
c) Ev kadını olarak geçen süreler ise yurtdışında oturduklarına dair alacakları ikamet belgesi (Türkiye’de yeminli tercüme bürolarınca, yurtdışında ise konsolosluklarca yapılmış tercümesi ile birlikte), ikamet belgesi temin edilemiyorsa yurtdışına çıkış ve yurda giriş tarihleri, fotoğraf ve künye bilgilerinin bulunduğu pasaport sayfalarının noter tarafından tasdikli fotokopisi yada emniyet müdürlüklerinden alacakları yurda giriş-çıkış çizelgesi ile belgelendirilecektir.
4) Yazılı İstekte Bulunmak
Yurtdışında geçen çalışma veya ev kadınlığı sürelerinin borçlandırılmasına ilişkin yazılı talep, genelge eki “Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi”nin usulüne göre doldurulup imzalandıktan sonra doğrudan yada posta yolu ile Kurumun ilgili ünitesine verilmesi ile yapılacaktır. Bu belge dışında yurtdışı hizmet borçlanması isteğine dair yazılı dilekçe ile yapılan başvurular da kabul edilecektir. Ancak, dilekçede yer alan bilgiler, borçlanma işlemini sonuçlandırmakta yeterli değil ise ilgiliden Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesinin temini cihetine gidilecektir.
Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi örnekleri ünitelerce yeteri kadar çoğaltılıp ilgililere verilebileceği gibi, başvuru sahiplerince Kurumun web sayfasından da temin edilebilecektir.
B- BORÇLANMANIN BAŞVURU USUL VE ESASLARI
1-
Borçlanma Başvurularında İstenilecek Belgeler
Yurtdışı hizmet borçlanması başvurularında Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi ekinde;
a) Yurtdışı çalışmalarını gösterir yukarıda (A/3) bölümünde belirtilen durumlarına uygun hizmet belgelerinden biri,
b) Nüfus cüzdanının önlü arkalı fotokopisi (Vatandaşlık durumlarında değişiklik olanlar için ayrıca bu durumlarını gösterir vukuatlı nüfus kayıt örneği),
alınacaktır.
Bu belgelerden birinin eksik olması yada belgede kayıtlı bilgilerin yetersiz veya gerçeğe uygun olmadığının tespiti hallerinde, yeni belgelerin temini cihetine gidilecektir. Tahakkuk eden borcu üç ay içinde ödeme mecburiyeti ile yurtdışı hizmet borçlanmasının şartlarından birisinin de belgelendirme zorunluluğu bulunduğu hususları dikkate alındığında, Kurumun yazılı bildirisine rağmen eksik belgeyi üç ay içinde ibraz etmeyenlerin borçlanma işlemleri durdurularak, borçlanmanın geçersiz olduğu başvuru sahibine yazılı olarak bildirilecektir. Bu durumda olanların borçlanma işlemleri, yeni bir taleple ve yeni talep tarihinde geçerli olan prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında seçilecek olan kazanç üzerinden gerçekleştirilecektir.
Ev kadınlığı sürelerini borçlanma talebinde bulunanlar için gerekli görülen hallerde istenilebilecek pasaport sayfası veya yurda giriş-çıkış tarihlerini gösterir belgeler, sigortalılık sürelerinin borçlandırılmasında istenilmeyecektir.
2- Başvurulacak Kuruluş ve Birim
Bilindiği üzere, 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, T. C.Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü ve Bağ-Kur Genel Müdürlüğü Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı çatısı altında birleştirilmiştir
Diğer taraftan, 5754 sayılı Kanunla değişik 3201 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde; “Sosyal güvenlik kuruluşları” Sosyal Güvenlik Kurumu ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklar, “Sosyal güvenlik kanunları” ise 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun Geçici 20 nci maddesi ile 2829 sayılı Kanun ile bu Kanunlara ait ek ve değişiklikler şeklinde tanımlanmıştır.
3 üncü maddesinde ise borçlanma başvurusunun sigortalının Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması yoksa Sosyal Güvenlik Kurumuna, Türkiye’de çalışması varsa en son tabi olduğu sosyal güvenlik kuruluşuna yapılması öngörülmüştür.
Ayrıca, 5754 sayılı Kanunla değişik 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde, hizmet akdi ile çalışanlar aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi, kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar (b) bendi, kamu görevlileri ise (c) bendi kapsamında sigortalı sayılmışlardır.
Bu açıklamalara göre, yurtdışı sürelerinin borçlandırılması için başvurulacak kuruluş ve birimler aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.
a) Yurtdışında 08/05/2008 tarihinden önce veya sonra geçen hizmet sürelerini bu tarihten sonra borçlanma talebinde bulunanların borçlanma talep tarihinden önce Türkiye’de son defa;
- Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi çalışması olanların borçlanma işlemleri Kurumumuzca,
- 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine tabi sandıklardan birine tabi çalışması olanların borçlanma işlemleri ise ilgili sandıkça,
sonuçlandırılacaktır.
b) Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayanların sigortalılık süreleri ile ev kadınlığında geçen sürelerin borçlanma işlemleri de Kurumumuzca yürütülecektir. Kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik sözleşmesi uygulanmak suretiyle kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma işlemleri ise aylığı bağlayan Kurumca sonuçlandırılacaktır.
c) 5510 sayılı Kanuna göre 506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı kanunlar kapsamında geçen hizmetler Sosyal Güvenlik Kurumunda geçmiş sayıldığından ilgilinin son defa bu kanunlara tabi geçmiş hizmeti varsa borçlanma işlemleri, Kurumumuzca yürütülecektir.
d) Yukarıda yapılan ayrıma göre Kurumumuza yapılacak yurtdışı hizmet borçlanma başvurularına ait işlemler, sigortalı son defa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;
- (a) ve (b) bendi kapsamında çalışmış, ev kadınlığında geçen süreleri varsa yada Türkiye’de hiç çalışması yoksa, Genel Müdürlüğümüz Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemler Daire Başkanlığı,
- (c) bendi kapsamında çalışmışsa, Genel Müdürlüğümüz Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı,
görev ve yetkisinde yürütülecektir.
e) Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı’nın görev ve yetkisi dahilinde olan yurtdışı hizmet borçlanmalarından 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;
- (a) ve (b) bendi kapsamında olup, ikili ve çok taraflı sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kısmi aylık bağlananlar ile aylık bağlanması için müracaat etmiş olanların borçlanma işlemleri,
- (a) bendi kapsamında olup, İsviçre’de geçen hizmetlerini borçlanmak isteyenler ile gerek 2147, gerekse 3201 sayılı kanunlara göre merkezde yapılan borçlanmalara ek borçlanma işlemleri,
- (b) bendi kapsamında olup, İsviçre’de geçen hizmetlere ait primleri Türkiye’ye transfer talebinde bulunan veya transfer işlemi gerçekleşenlerin borçlanma işlemleri,
merkezde Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı’nca yürütülecektir.
e) Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığının görev ve yetkisi dahilinde olan yurtdışı hizmet borçlanmalarından aşağıda belirtilenlerin işlemleri ise yetki devri kapsamında borçlanma başvuru sahibinin Türkiye’de ikametgahının bulunduğu yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüklerimizce yürütülecektir:
- Son defa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında hizmetleri olanlardan merkezin görev alanı dışında kalan borçlanma işlemleri.
- Türkiye’de sigortalılığı olmayanlarla bunların hak sahiplerinin borçlanma işlemleri.
- Ev kadınlığı sürelerini borçlanacak olanlar ile bunların hak sahiplerinin borçlanma işlemleri.
f) Yurtdışı borçlanma işlemlerini yürütmekle görevli birim dışında başka bir birime yapılan borçlanma başvurularının geciktirilmeden ilgili birime intikal ettirilmesinde gerekli özen gösterilecektir.
C- BORÇLANMA MİKTARININ TESPİTİ, TEBLİĞİ, ÖDENMESİ VE BORÇLANMADAN VAZ GEÇME
5754 sayılı Kanunla değişik 3201 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde, borçlanma miktarının tespitinde döviz esasından vazgeçilerek, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen prime esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 32’si olduğu belirlenmiştir.
Buna göre, borçlanmanın tahakkuku, tebliği, ödenmesi ve borçlanmadan vazgeçme ile ilgili esaslar aşağıda açıklanmıştır:
1- 08/05/2008 – 30/06/2008 tarihleri arasında yurtdışı hizmet borçlanması talebinde bulunanların bir gün için tahakkuk ettirilecek borcun tespitinde dikkate alınacak olan prime esas asgari günlük kazanç 20,28 YTL, azami günlük kazanç ise (20,28 x 6,5) 131,82 YTL’dir. Bu kazançlara bağlı olarak bir gün için tahakkuk ettirilecek borcun alt sınırı 20,28 x % 32 = 6,49 YTL, üst sınırı ise 131,82 x % 32 = 42,18 YTL olarak uygulanacaktır.
2- 01/07/2008 – 31/12/2008 tarihleri arasında yurtdışı hizmet borçlanması talebinde bulunanların bir gün için tahakkuk ettirilecek borcun tespitinde dikkate alınacak olan prime esas asgari günlük kazanç 21,29 YTL, azami günlük kazanç ise (21,29 x 6,5) 138,39 YTL’dir. Bu kazançlara bağlı olarak bir gün için tahakkuk ettirilecek borcun alt sınırı 21,29 x % 32 = 6,81 YTL, üst sınırı ise 138,39 x % 32 = 44,28 YTL olarak uygulanacaktır.
3- Borçlanma tutarının tespitinde, Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi yada borçlanma isteğine ait dilekçenin Kurum kayıtlarına geçtiği tarihteki prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla başvuru sahibinin söz konusu belgede belirttiği prime esas kazanç esas alınacaktır. Bu durumda, alt ve üst sınır arasında başka bir prime esas kazancın seçimi halinde, bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı (seçilen prime esas kazanç tutarı x % 32) formülü uygulanmak suretiyle belirlenecektir. Seçilen prime esas kazanç miktarının borçlanma tutarının tebliğ edildiği tarihe kadar Kuruma yapılacak olan yazılı başvuru ile değiştirilmesi halinde, borç tahakkuku ve tebliği yeni seçilen miktar üzerinden sonuçlandırılacaktır.
4- Borçlanma talep sahibinin borçlanmak istediği gün sayısı karşılığı ödeyeceği toplam borç tutarı, yukarıdaki şekilde belirlenen bir günlük borçlanma tutarının borçlanılan sürenin karşılığı olan gün sayısı ile çarpımı sonucunda bulunacaktır. Örneğin; 20/05/2008 tarihinde yurtdışında geçen 15 yıllık sigortalılık süresini günlük 30 YTL kazanç üzerinden borçlanmak isteyen bir sigortalının toplam borçlanma miktarı 30 x 5400 x % 32 = 51840 YTL olacaktır.
5- Yeni düzenleme ile borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde Kurum hesabına ödenmesi zorunluluğu getirilmiştir. Bu nedenle borçlanma miktarının ve bu miktarın Kuruma ödenmesine ilişkin usul ve esaslar, başvuru sahibine genelge eki mektup ile iadeli-taahhütlü olarak tebliğ edilecektir. Borçlanma talep sahibinin yurtiçinde ikameti halinde PTT’nin yurtiçi servislerinde kullanılan “Alma/Ödeme Haberi Kartı”, yurtdışında ikameti halinde ise PTT’nin “CN 07” kodlu “Alma/Teslim/Ödeme/Kayıt Haberi Kartı” kullanılacaktır.
6- Kartların PTT’ce Kuruma iade edilmesinden sonra tespit edilecek tebliğ tarihinin bilgisayar kayıtlarına aktarılması ve kartın ait olduğu dosyaya ulaştırılmasını kolaylaştırmak amacıyla yurt içine yapılacak tebligatlarda “Göndericinin Adı Soyadı ve Adresi”, yurtdışına yapılacak olan tebligatlarda kullanılacak kartın ise “Aşağıdaki adrese iade ediniz” bölümüne;
Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü
KIRIKKALE
T. C. Kimlik No :………………………..………..
Dosya No :………………………………….
Şeklinde hazırlanan kaşe basıldıktan sonra sigortalının T.C. Kimlik numarası ile dosya numarası (tahsis yada sicil numarası) mutlaka kaşenin ilgili bölümüne yazılacaktır.
7- Tahakkuk ettirilen borçlarını yurt dışından ödeyecek olan sigortalı ve hak sahipleri Yeni Türk Lirası olarak bildirilen tutarın karşılığını Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından konvertibl sayılan döviz cinsinden ödeyeceklerdir. Ödemeler, borcun ödeneceği tarihteki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden yapılacaktır.
8- Tahakkuk ettirilen prim borcunun tamamını, tebliğ tarihinden itibaren üç ay içerisinde ödemeyenlerin, borçlanma başvuruları geçersiz sayılacaktır. Bunların belgelendirilen yurtdışı hizmet sürelerinin yeniden borçlandırılarak değerlendirilmesi, bu konudaki yeni borçlanma başvurularına bağlıdır. Söz konusu üç aylık süre içerisinde borcun bir kısmının ödenmesi halinde ise ödenen miktar ile orantılı süre geçerli sayılacak, kalan sürenin geçerli sayılması yeni bir borçlanma talebine bağlı olacaktır.
9- Borçlanma talebinden, tebliğ edilen borcun ödenmeden önce vazgeçilmesi halinde, borçlanma işlemi sonuçlandırılmayacaktır. Borcunu ödedikten sonra borçlanmadan vazgeçenler ile yapılan borçlanma sonrasında aylık bağlanması için gerekli şartları yerine getirmeyenlere ve bunların hak sahiplerine yaptıkları ödemeler, faizsiz olarak YTL cinsinden iade edilecektir. Her iki durumda, yazılı talep şartı aranacaktır.
D- BORÇLANILAN HİZMETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Borçlanılan yurtdışı hizmet sürelerinin sigortalılık süresinde, sigortalılık başlangıcında ve prim ödeme gün sayısında değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar 5754 sayılı Kanunla değişik 3201 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde açıklanmıştır.
Ayrıca, 3201 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde borçlanılan hizmetlere göre aylık bağlanmasına ve aylık başlama tarihinin tespitine, 5510 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinin dördüncü fıkrasında ise borçlandırılan sürelere ait kazançların aylık hesabında değerlendirilmesine ilişkin esaslar düzenlenmiştir.
Yurtdışı hizmet borçlanma sürelerine göre, aylığa hak kazanma şartlarının ve bu sürelerin aylık hesabında değerlendirilmesine ait usul ve esaslar, maddeler halinde aşağıda açıklanmıştır:
1- Başvuru sahibince Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesinde borçlanmak istenilen süre belirtilmişse belirtilen süre, belirtilmemiş ise ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere borçlanmak istediği gün sayısı esas alınacak olup, bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün hesaplanacaktır.
2- Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına tabi hizmetleri olanların, borçlandıkları gün sayısı, prim ödeme gün sayıları veya hizmetlerine eklenecektir. Aylık bağlama şartlarında belli bir sigortalılık süresinin arandığı durumlar için geçerli olmak üzere, sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülecektir. Aynı şekilde Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihi de, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilecektir. Birden fazla yurtdışı hizmet borçlanması yapılması durumunda da sigortalılık süresi başlangıcı borcun en son ödendiği tarihten borçlanılan toplam gün sayısı kadar geriye götürülerek belirlenecektir. Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, 3201 sayılı Kanuna göre borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmayacaktır.
3- Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin 5510 sayılı Kanuna göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılık varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılık yoksa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş hizmet süresi olarak kabul edilecektir.
4- Yukarıda açıklanan şekliyle değerlendirilen sürelere istinaden aylık tahsisi yapılabilmesi için yurda kesin dönülmüş olması, tahakkuk ettirilen borcun tamamının ödenmiş olması ve borcun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte bulunulması şartları aranacaktır. Buradaki; “kesin dönüş” ibaresinden aylık tahsis talebinde bulunanların yurtdışındaki çalışmasının sona ermesi, çalışmaya bağlı sosyal sigorta ödenekleri olan işsizlik ve hastalık ödeneği ile ikamete bağlı sosyal yardım alınmaması, “borcun tamamının ödenmesi” ibaresinden ise aylık talep tarihinden önce ödenen miktar anlaşılmalıdır.
5- 4 üncü maddede belirtilen şartları yerine getirenlere, hangi sigortalılık statüsü ile hangi sosyal güvenlik kanuna göre aylık bağlanacağının belirlenmesinde 2829 sayılı Kanun hükümleri esas alınacaktır. Buna göre, yurtdışı hizmet borçlanma miktarını ödedikten sonra;
a) 2008 yılı Ekim ayı başından önce aylık talebinde bulunan sigortalıların kendilerine, ölümleri halinde hak sahiplerine bağlanacak aylıklar, 2829 sayılı Kanunun 8 inci maddesi hükmüne göre belirlenecek olan sosyal güvenlik kurumu mevzuatına (506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı kanunlardan birine),
b) 2008 yılı Ekim ayı başından sonra aylık talebinde bulunan sigortalıların kendilerine, ölümleri halinde hak sahiplerine bağlanacak aylıklar, 5510 sayılı Kununun geçici 2 nci maddenin son fıkrasına istinaden 2829 sayılı Kanunun 8 inci maddesi hükmüne göre belirlenecek olan sigortalılık statüsü dikkate alınarak 5510 sayılı Kanuna, göre hesaplanacaktır.
6- Yurtdışı hizmet borçlanma sürelerine ait kazançların 506 ve 2925 sayılı kanunlara göre değerlendirilmesi, 12/12/2005 tarih, 8/29 Ek Genelge’deki usul ve esaslar dahilinde sürdürülecektir. 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında bulunan sigortalılar yönü ile 2008 yılı Ekim ayı başından önceki yurtdışı hizmet borçlanma sürelerine ait kazançlar 1479 veya 2926 sayılı Kanun hükümlerine, bu tarihten sonraki yurtdışı hizmet borçlanma sürelerine ait kazançlar ise 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirilecektir.
7- 3201 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanlar ile Türkiye'de sigortalı çalışmaya başlayanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilecektir. 5510 sayılı Kanunun sosyal güvenlik destek primi hakkındaki hükümleri, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlar için uygulanmayacaktır.
8- Yurt içinde veya yurt dışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, aylıkları, kesildiği tarihten itibaren aylıklara uygulanan artış oranları kadar artırılmak suretiyle talep tarihini izleyen aybaşından itibaren tekrar ödenmeye başlanacaktır. Aylığın kesildiği süre içinde yurtdışında geçen hizmet sürelerinin 3201 sayılı Kanuna göre borçlanılması halinde, bu süreler ve bu sürelere ait prime esas kazançlar, ilgili mevzuat çerçevesinde yeniden aylık bağlanmasında değerlendirilecektir.
9- Yurtdışı hizmetlerini borçlanmak suretiyle aylık bağlananlardan altı aydan fazla yurtdışında bulunanlarla ilgili yoklama işlemleri, 2007/59 sayılı Genelgedeki usul ve esaslar dahilinde yürütülecektir. Ancak, sosyal güvenlik sözleşmeleri imzalanmış ülkelerin sigorta kurumlarınca düzenlenen hizmet cetvellerinde var ise sigortalıların işsizlik ve hastalık ödenekleri kaydedildiği hususu dikkate alındığında, borçlandıkları sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelerde geçen sigortalılık süreleri dikkate alınarak aylık bağlanması isteğinde bulunacak olanların sigorta kurumlarınca düzenlenmiş güncel tarihli hizmet cetvellerini vermeleri yeterli görülecek, ayrıca bunlardan işsizlik ve hastalık ödeneği ile ikamet bağlı sosyal yardım almadıklarına dair güncel tarihli belge talep edilmeyecektir.
10- 5754 sayılı Kanunun 20 nci maddesi ile değişik 5510 sayılı Kanunun 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe girecek olan 32 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine göre 5 yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödemiş durumda iken ölen 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalının hak sahiplerine borçlanma sürelerinin ilave edilerek aylık bağlanmasına imkan bulunmamaktadır. Bu nedenle 2008 yılı Ekim ayı başından sonra hak kazanılan ölüm aylıklarında 3201 sayılı Kanuna göre borçlanılan süreler dikkate alınmayacaktır. Ancak, yurtdışı hizmet borçlanması sürelerinin ilave edilmesi ile 32 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen en az 1800 gün prim ödeme şartının yerine getirilmesi halinde ölüm aylığı bağlanacaktır.
E- KAMU GÖREVLİLERİNİN YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASINA AİT İŞLEMLERİ
5754 sayılı Kanunla 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 5 inci maddeye göre 08/05/2008 tarihinden önce 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa tabi iştirakçi olanların bu tarihten önce veya sonra yurtdışında geçen hizmetlerinin borçlandırılmasında, borç tutarı ilgililerin Türkiye’den ayrılmadan önce Sandığa tabi hizmetlerinden en son bıraktıkları derece ve kademelerine yurtdışında geçirdikleri ve borçlanmak istedikleri sürenin her üç yılına bir derece ve her yılına bir kademe verilmek ve öğrenim durumları itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesindeki yükselebilecekleri dereceleri geçmemek üzere tespit edilecek derece, kademe ve ek göstergeleri ile emekli keseneğine esas aylığın hesabına ait tüm unsurların toplamının müracaat tarihinde yürürlükte olan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarlar esas alınarak, yine o tarihteki kesenek ve karşılık oranlarına göre hesaplanacaktır.
5754 sayılı Kanunla 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 7 nci maddenin ikinci fıkrasına göre 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanların 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki yurtdışı borçlanma süreleri de, aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında değerlendirilecektir. Bunların aylıklarının hesabında 5510 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesi hükümleri uygulanacaktır.
F- ZORUNLU GÖÇE TABİ TUTULDUKTAN SONRA TÜRK VATANDAŞLIĞINA ALINANLARIN BORÇLANMA İŞLEMLERİ
5754 sayılı Kanunun 79 uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 6 ncı maddede, sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden 01/01/1989 tarihinden 08/05/2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk vatandaşlığına geçenlerin geldikleri ülkedeki hizmetlerin borçlanma yoluyla değerlendirilmesi imkanı getirilmiştir.
Söz konusu borçlanma hakkından yararlandırılabilmek için;
1- 01/01/1989 tarihinden 08/05/2008 tarihine kadar geldikleri ülke tarafından zorunlu göçe tabi tutulmuş olmaları,
2- Zorunlu göçten sonra Türk vatandaşı olup, Türkiye’de ikamet ediyor olmaları,
3- 2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almamaları,
4- Geldikleri ülkedeki çalışma sürelerini belgelendirmeleri,
5- Borçlanma için yazılı istekte bulunmaları,
6- Tebliğ edilen borç miktarını üç ay içinde ödemeleri,
şartları aranacaktır.
Ülkemize gelen soydaşlarımızın iskanı ile ilgili yasalarda yalnızca Bulgaristan’dan gelenler için “zorunlu göçe tabi tutulup” ifadesi kullanıldığından borçlanma hakkından bu ülkeden gelen vatandaşlarımız, yukarıdaki şartları yerine getirmek kaydıyla yararlanabileceklerdir.
T.C. Kimlik numarası ile Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğünün Kimlik Paylaşım Sisteminden Kurumca yapılacak sorgulama sonucunda vukuatlı nüfus kayıt örneğinde “….. tarih ve …. Sayılı Bakanlar Kurulu kararı ve 2510 (veya 5543) sayılı İskan Kanununa istinaden Türk vatandaşlığına alınmıştır” ibaresi bulunanlar için ayrıca zorunlu göçe tabi tutulduklarını belgelendirme koşulu aranmayacaktır. Ancak, nüfus kayıtlarında bu şekilde ibare bulunmuyorsa ilgililerden bu ibarenin nüfus kayıtlarına işlenerek temin edilecek olan vukuatlı nüfus kayıt örneği veya “Uyrukluk ve Aile Kütüğünde Kayıt Bildirgesi”nin Kuruma ibrazı istenecektir.
Ayrıca, Bulgaristan’dan temin edilen ve Türkiye’de yeminli tercüme bürolarınca, çevirisi yapılmış hizmet belgesi ile Türkiye’deki nüfus kayıtlarında ad ve soyadı yönünden farklılık bulunması halinde, ilgiliden isim değişikliğini gösteren nüfus müdürlüğünden onaylı bir belgenin de Kuruma verilmesi talep edilecektir.
Söz konusu geçici 6 ncı maddede borçlanma kapsamında yalnızca çalışma süreleri gösterildiğinden, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda boşta geçen (çalışılmayan) sürelerle ev kadınlığında geçen süreler, borçlanma kapsamı dışında tutulacaktır.
Bunların Türkiye’de ikamet ettikleri ilgili muhtarlıklardan alınacak İkametgah Belgesi ile belgelendirilecektir. Aynı zamanda Türk vatandaşlığı ile birlikte Bulgaristan vatandaşlığı devam edenler de söz konusu yasa ile getirilen düzenlemeden yararlanabileceklerdir.
Borçlanma talebinde bulunanların 2022 sayılı Kanun dahil sosyal güvenlik kurumlarından gelir ve aylık alıp almadıkları ile ilgili olarak başvuru dilekçesi ile yapılan beyanın gerçeğe uygunluğu, sosyal güvenlik kuruluşlarının ilgili bilgisayar kayıtları ve web sayfalarından Kurumca araştırılarak belirlenecek, ayrıca bu durumun belgelendirilmesi talep edilmeyecektir.
Geçici 6 ncı madde hükümleri uygulanmak suretiyle borçlandırılan hizmetler, yalnızca yaşlılık aylığı (5434 sayılı Kanuna göre bağlanan emekli aylıkları dahil) bağlanmasında değerlendirileceğinden, malullük ve ölüm aylığı bağlanmasında, bu şekilde borçlanılan hizmetler dikkate alınmayacaktır. Bu nedenle, Bulgaristan’da geçen hizmet sürelerinin hak sahiplerince borçlanmasına ilişkin talepleri de kabul edilmeyecektir. Ancak, borçlanma hakkından yararlanarak yaşlılık aylığı bağlanan sigortalının ölümü halinde, hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilecektir.
Borçlanmadan sonradan vazgeçenler ile yapılan borçlanma sonrasında aylık bağlanması için gerekli şartları yerine getirmeyenlere ve bunların varislerine talepleri üzerine yaptıkları ödemeler, faizsiz olarak YTL cinsinden iade edilecektir.
Bu bölümde aksine hüküm bulunmayan hallerde Bulgaristan’dan zorunlu göç nedeniyle bu ülkede geçen hizmetlerin borçlandırılmasına, bu şekilde borçlandırılan hizmetlerin değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar, bu genelgenin diğer bölümlerindeki açıklamalar dahilinde sürdürülecektir.
G-YURTDIŞI BORÇLANMA İŞLEMLERİNİN BİLGİSAYAR ORTAMINDA YÜRÜTÜLMESİ
3201 sayılı Kanuna göre borçlanma işlemlerinin bilgisayar ortamında yürütülmesi için sigortalılık statüleri itibari ile iki ayrı program yazılımı tamamlanmış olup, işletime açılacaktır.
Buna göre son defa Türkiye’de;
a) Hizmet akdi kapsamında (506 ve 2925 sayılı kanunlar) çalışması bulunan sigortalıların borçlanma işlemleri, “sgknet” kurumsal bilgi portalı üzerinden “tahsis işlemleri/yurtdışı borçlanma işlemleri-SSK”, -11-
b) Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan kapsamında (1479 ve 2926 sayılı kanunlar) çalışması bulunan ile Türkiye’de hiçbir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayanların borçlanma işlemleri ile yurtdışında ev kadınlığında geçen sürelerin borçlandırılmasına ait işlemleri, “sgknet” kurumsal bilgi portalı üzerinden “tahsis işlemleri/yurtdışı borçlanma işlemleri-Bağ-Kur”,
sayfaları üzerinden ulaşılacak olan program vasıtasıyla yürütülecektir.
Söz konusu programlara bilgi girişi yapılmadan önce öncelikle sigortalılık statüsü dikkate alınarak SSK ve Bağ-Kur’un ilgili tescil ve hizmet programlarından T.C. Kimlik numarası ve sigorta sicil numaraları ile gerekli sorgulamalar yapılarak bu iki numaranın uygunluğu sağlanacaktır. Türkiye’de hiçbir sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışması bulunmayanların borçlanma işlemlerinde öncelikle Kuruma tescil kaydının yapılması sağlandıktan sonra borçlanma işlemi gerçekleştirilecektir.
Borçlanma tahakkuku için gerekli bilgi ve belgelerin yeterli olduğunun anlaşılması durumunda ilgili programa ulaşılarak gerekli bilgilerin bilgisayara aktarılması sonucu borçlanma tahakkuk cetveli ile borç tebliğ mektubunun bilgisayar çıktısı alındıktan ve (C/6) bölümünde açıklanan şekliyle düzenlenen posta kartlarının düzenlenmesinden sonra ilgiliye iadeli-taahhütlü olarak ulaştırılmak üzere PTT’ye gönderilmesi sağlanacaktır.
Tebliğ mektubunun posta aracılığı ile ilgiliye teslim edilip söz konusu posta kartlarının Kuruma iadesinden sonra “Tebligat Tarihi Kayıt” ekranına, mektubun ilgiliye teslim edildiği tarih “Tebligat Tarihi” olarak işlenecek ve iade kartı ilgilinin dosyasına konulacaktır.
Borçlanma başvuru sahibinin ilgili bankaya yaptığı ödemeyi gösterir ödeme makbuzlarının sigortalı tarafından Kuruma ibrazına müteakip, ödeme tarihi ve ödeme tutarı “Ödeme Kayıt Ekranı” üzerinden bilgisayara aktarılacaktır.
3201 sayılı Kanuna göre bilgisayar ortamında yürütülecek işlemlere ait usul ve esaslarının yer aldığı kullanım kılavuzlarına “sgknet” kurumsal bilgi portalı üzerinden “Tahsis İşlemleri/Yurtdışı Borçlanma İşlemleri Kullanım Kılavuzu” butonlarına tıklanılarak ulaşılabilecektir.
H- DİĞER İŞLEMLER
1- Türkiye-İsviçre Sosyal Güvenlik Sözleşmesi uyarınca bu ülkedeki sosyal güvenlik kurumlarına yatırılmış bulunan primlerin Türkiye’ye transferi ile bu şekilde transfer edilen primlere ait sürelerin borçlandırılması işlemleri cari usullere göre Genel Müdürlükçe (Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı) yürütülecektir.
2- Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle sosyal güvenlik kanunlarına göre kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma işlemleri cari usullere göre Genel Müdürlükçe yürütülecektir. Ancak, bunların kısmi aylıklarının tama çıkartılmasına yetecek olan hizmetin borçlandırılmasında akit ülkede geçen ve sözleşme uygulamasında dikkate alınan hizmet cetvelindeki süreler, ayrıma tabi tutulmadan dikkate alınacaktır.
3- 5754 sayılı Kanunun 79 uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 7 nci maddenin birinci fıkrasına göre 08/05/2008 tarihinden önce hizmet borçlanması talebinde bulunanlardan; borç tahakkuku yapılmış olanların, borç tahakkuku ile ilgili işlemleri devam edenlerin, tahakkuk ettirilen borçlarını ödeyenlerin ve borçlandıkları yurtdışı hizmetleri dikkate alınarak aylık bağlanmış olanların kazanılmış hakları saklı tutulduğundan, söz konusu tarihten önce yurtdışı borçlanması talebinde bulunanların işlemleri, 5754 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 3201 sayılı Kanun hükümlerine göre sonuçlandırılacaktır.
4- Borçlanma işlemi sonuçlandırılmadan önce Kurumun merkez ve taşra birimleri, diğer kurum ve kuruluşlar ile yabancı ülkelerle yapılacak yazışmaların birer örneği bilgi amaçlı olarak borçlanma başvuru sahiplerine gönderilerek, yürütülen işlemlerle ilgili olarak bilgilendirilmeleri sağlanacaktır.
5- 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma talep başvurularında bilgi ve belgelerin tam olması, diğer bir ifade ile Kurum üniteleri, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile yabancı ülkelerle yazışmayı gerektiren bir hususun bulunmaması hallerinde, borçlanma işlemlerinin borçlanma başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde sonuçlandırılarak, tebliğ mektubunun ilgiliye gönderilmesinde gerekli hassasiyet gösterilecektir.
6- Daha önceki genelge, genel yazı ve talimatların bu genelgeye aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Fatih ACAR
Kurum Başkanı V.
EKLER:
EK-1 Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi
EK-2 Bulgaristan Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi
EK-3 Yurtdışı Borçlanma Tebliğ Mektubu
DAĞITIM :
Gereği : Bilgi :
1- Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına
2- (Devredilen) Sigorta Müdürlüklerine - Merkez Ünitelere
3- (Devredilen) Bağ-Kur İl Müdürlüklerine
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
DİKKAT: Bu Belgeyi arka sayfadaki açıklamaları okumadan doldurmayınız.
Evrak Kaydı (Tarih/Sayı)
YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMA TALEP DİLEKÇESİ
YURTDIŞINDA ÇALIŞANIN/EV HANIMININ
1. Adı ve Soyadı
2. T.C. Kimlik Numarası
3. Türk vatandaşlığı dışında başka bir ülke uyruğunda bulundu ise ülke ve süresi
4. İkamet durumu
Halen yurtdışındayım
Türkiye’ye kesin dönüş yaptım
5. Yurtdışı hizmetin/sürenin geçtiği ülke
6. Borçlanmak istediğiniz yurtdışındaki hizmetin/sürenin niteliği
Çalışılan süre
Boşta geçen süre
Ev kadınlığı süresi
7. Türkiye’den veya yurtdışından sosyal güvenlik sözleşmesine göre aylık talebinde
Bulundum
Bulunmadım
8. Türkiye’den sözleşme (kısmi) aylığı alıyorsa Kurumu ve tahsis/emekli numarası
9. Borç miktarının tebliğ edileceği adres
Yurtdışı adresi
Türkiye adresi
10. Borçlanma miktarının hesabında seçtiğiniz bir günlük prime esas kazanç
Asgari
Azami
Diğer (………YTL)
11.Borçlanmak istediğiniz süre
Kısmi aylığımı tam aylığa çıkartacak olan süre
Aylık bağlanması için yetecek kadar olan süre
Yurtdışı hizmetlerinin/sürelerinin tamamı
…/…/….. - …/…/….. tarihleri arasındaki süre
12.Türkiye’de geçen hizmetlerin
Kurumu/Sigortalılık Statüsü
Sicil numarası
Süre(giriş ve çıkış tarihleri)
SSK/Hizmet Akdi
Bağ-Kur/Bağımsız
T.C. Emekli Sandığı/Kamu Görevlisi
Geçici 20. madde sandığı
Türkiye’de çalışmam yoktur
13.T.C.Emekli Sandığına tabi hizmeti varsa son defa hizmetin geçtiği Kurum
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
………………….. ……………….…...........
………………………….……………………
Yukarıda belirttiğim yurtdışında geçen süreleri yine yukarıda belirttiğim prime esas kazanç üzerinden 3201 sayılı Kanuna göre borçlanmak istiyorum.
Beyanlarımın doğruluğunu, gerçeğe aykırılığının tespiti halinde, Kurumun bu yüzden uğrayacağı zararları istenildiğinde yasal faizi ile birlikte derhal ödeyeceğimi, ayrıca Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre hakkımda kovuşturma yapılacağını beyan, kabul ve taahhüt ediyorum.
Gereğini arz ederim.
TALEP SAHİBİNİN (SİGORTALI VEYA HAK SAHİBİ)
Adres (Türkiye)
Adres (Yurtdışı)
Adı soyadı :
İmzası :
Tarih :
EK:1) Yurtdışı hizmet belgesi (…….adet) 3) Yurtdışı ikametgah belgesi (Ev kadınları için)
2) Nüfus cüzdanı fotokopisi 4) ………………………………………………..
AÇIKLAMALAR
1-
Bu belge, 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı hizmet borçlanma talepleri amacıyla kullanılacaktır.
2-
Yurtdışı hizmet borçlanma başvurusu, Türkiye’de çalışmanın bulunması halinde son defa hizmetin geçtiği sosyal güvenlik kuruluşuna (Sosyal Güvenlik Kurumu veya 506 sayılı Kanunun geçici 20 inci maddesine tabi banka veya diğer sandıklar), Türkiye’de çalışma yoksa Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacaktır.
3-
Yurtdışı hizmetlerini/sürelerini Sosyal Güvenlik Kurumuna borçlanmak isteyenlerden;
a) Türkiye’de çalışması bulunmayanlar ile son defa işçi veya kendi nam ve hesabına bağımsız statüde geçen çalışmaları bulunanlar ve ev kadınlığında geçen süreleri borçlanmak isteyenler, Türkiye’deki ikametlerine en yakın yurtdışı borçlanma işlemlerini yürütmekle yetkili “Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü veya o ildeki ilgili Kurum ünitesine”,
b) Sosyal güvenlik sözleşmesine göre hizmet akdi veya kendi nam ve hesabına bağımsız statüde aylık alanlar ile aylık talebinde bulunmuş olanlar ve İsviçre’de çalışması bulunanlar, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü-Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı – Sıhhiye/ANKARA” adresine,
c) Türkiye’de son defa devlet memuru statüsünde çalışması bulunanlar ile sosyal güvenlik sözleşmelerine göre devlet memuru statüsü ile aylık alanlar ile aylık talebinde bulunmuş olanlar, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü-Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı– Bakanlıklar/ANKARA” adresine,
başvuruda bulunacaklardır. Bu nedenle belgenin 12 nci bölümün altında yer alan “SOSYAL GÜVENLİK KURUMU” ibaresinin altındaki noktalı bölüme başvuru yapılacak birimin adı ve adresi yazılacaktır.
4-
Borçlanılacak hizmetlere/sürelere ait belgelerin, Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi ekinde eksiksiz ve usulüne göre düzenlenmiş şekilde verilmesi, işlemlerin bir an önce sonuçlandırılmasında yararlı olacaktır.
5-
Belgenin 10 numaralı bölümüne borçlanma miktarına esas günlük kazancın tespitinde dikkate alınmasını istediğiniz miktar yazılmalıdır. 3201 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre borçlanma miktarı, borçlanma talep sahibinin seçeceği günlük prime esas kazancın % 32’sinin borçlanılacak prim ödeme gün sayısı ile çarpımı kadardır. 08/05/2008 tarihinden önce devlet memuru statüsünde çalışmaya başlayanların yurtdışı borçlanma miktarı 657 sayılı Kanuna göre intibak ettirilecek derece, kademe ve ek göstergeler üzerinden hesaplanacağından belgenin 10 numaralı bölümde kazançla ilgili bir tercih yapmalarına gerek bulunmamaktadır.
6-
Yurtdışında geçen hizmetlerin/sürelerin tamamını veya dilediğiniz kadarını borçlanabilirsiniz. Kısmi aylık almanız durumunda bu aylığı tam aylığa dönüştürecek asgari süreyi veya tamamını borçlanma hakkınız da bulunmaktadır. Buna göre borçlanmak istediğiniz süreyi 11 numaralı bölümde belirtilen seçeneklerden birinin önündeki kutuyu ( X ) ile işaretleyerek tercihinizi kullanmanız gerekmektedir.
7-
Türkiye’de çalışması bulunanlar, 12 numaralı bölümün ilgili kurum veya statüsünün önündeki kutu ( X ) ile işaretlendikten sonra sigorta sicil numaraları ve çalışma süreleri ilgili alanlarda belirteceklerdir. Türkiye’de çalışma yoksa “Türkiye’de çalışmam yoktur” ibaresinin önündeki kutunun ( X ) ile işaretlenmesi unutulmayacaktır.
8-
Türkiye’de veya yurtdışındaki adresin/adreslerin belgenin sol alt bölümlerine mutlaka yazılması gerekmektedir. Ayrıca, bu adreslerden hangisinin tebligat adresi olarak kullanılacağı da 9 numaralı bölümdeki seçeneklerden biri ( X ) ile işaretlenmek suretiyle belirtilmelidir.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
DİKKAT: Bu Belgeyi arka sayfadaki açıklamaları okumadan doldurmayınız.
Evrak Kaydı (Tarih/Sayı)
BULGARİSTAN HİZMETLERİNİ BORÇLANMA TALEP DİLEKÇESİ
BULGARİSTAN’DA ÇALIŞANIN
1. Adı ve Soyadı
2. T.C. Kimlik Numarası
3. Borçlanma miktarının hesabında seçtiğiniz bir günlük prime esas kazanç
Asgari
Azamı
Diğer (………YTL)
4. Borçlanmak istediğiniz süre
Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerinin tamamı
Bulgaristan’da …/…/….. - …/…/….. tarihleri arasında geçen çalışma süresi
5. Türkiye’de hizmetinizin geçtiği
Kurum/Sigortalılık Statüsü
Sicil numarası
Süre (giriş ve çıkış tarihleri)
SSK/Hizmet Akdi
Bağ-Kur/Bağımsız
T.C. Emekli Sandığı/Kamu Görevlisi
Geçici 20. madde sandığı
Türkiye’de çalışmam yoktur
6.T.C.Emekli Sandığına tabi hizmeti varsa son defa hizmetin geçtiği Kurum
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
……………………….. ………………...........
……………………….. ………………...........
2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere Türkiye’deki sosyal güvenlik kurumlarından gelir ve aylık almıyorum.
Yukarıda belirttiğim Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerini yine yukarıda belirttiğim prime esas kazanç üzerinden 3201 sayılı Kanuna göre borçlanmak istiyorum.
Beyanlarımın doğruluğunu, gerçeğe aykırılığının tespiti halinde, Kurumun bu yüzden uğrayacağı zararları istenildiğinde yasal faizi ile birlikte derhal ödeyeceğimi, ayrıca Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre hakkımda kovuşturma yapılacağını beyan, kabul ve taahhüt ediyorum.
Gereğini arz ederim.
TALEP SAHİBİNİN
Adres
Adı soyadı :
İmzası :
Tarih :
EK:1) Bulgaristan Hizmet Belgesi (…….Adet) 2) Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
3) İkametgah Belgesi 4) …………………………..
AÇIKLAMALAR
1-
Bu belge, 3201 sayılı Kanuna göre Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerinin borçlandırılması talebi amacıyla kullanılacaktır.
2-
Borçlanma başvurusu, Türkiye’de çalışmanın bulunması halinde son defa hizmetin geçtiği sosyal güvenlik kuruluşuna (Sosyal Güvenlik Kurumu veya 506 sayılı Kanunun geçici 20 inci maddesine tabi banka veya diğer sandıklar), Türkiye’de çalışma yoksa Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacaktır.
3-
Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerini Sosyal Güvenlik Kurumuna borçlanmak isteyenlerden;
a) Türkiye’de çalışması bulunmayanlar ile son defa işçi veya kendi nam ve hesabına bağımsız statüde geçen çalışmaları bulunanlar, Türkiye’deki ikametlerine en yakın yurtdışı borçlanma işlemlerini yürütmekle yetkili “Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü veya o ildeki ilgili Kurum ünitesine”,
b) Türkiye’de son defa devlet memuru statüsünde çalışması bulunanlar, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü -Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı -Bakanlıklar/ANKARA” adresine,
başvuruda bulunacaklardır. Bu nedenle belgenin 5 inci bölümün altında yer alan “SOSYAL GÜVENLİK KURUMU” ibaresinin altındaki noktalı bölüme başvuru yapılacak birimin adı ve adresi yazılacaktır.
4-
Borçlanılacak hizmetlere ait belgelerin, Bulgaristan Hizmetlerini Borçlanma Talep Dilekçesi ekinde eksiksiz ve usulüne göre düzenlenmiş şekilde verilmesi işlemlerin bir an önce sonuçlandırılmasında yararlı olacaktır.
5-
Belgenin 3 numaralı bölümüne, borçlanma miktarına esas günlük kazancın tespitinde dikkate alınmasını istediğiniz miktar yazılmalıdır. 3201 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre borçlanma miktarı, borçlanma talep sahibinin seçeceği günlük prime esas kazancın % 32’sinin borçlanılacak prim ödeme gün sayısı ile çarpımı kadardır. 08/05/2008 tarihinden önce devlet memuru statüsünde çalışmaya başlayanların yurtdışı borçlanma miktarı 657 sayılı Kanuna göre intibak ettirilecek derece, kademe ve ek göstergeler üzerinden hesaplanacağından belgenin 3 numaralı bölümde kazançla ilgili bir tercih yapmalarına gerek bulunmamaktadır.
6-
Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerinin tamamını veya dilediğiniz kadarını borçlanabilirsiniz. Buna göre borçlanmak istediğiniz süreyi 4 numaralı bölümde belirtilen seçeneklerden birinin önündeki kutuyu ( X ) ile işaretleyerek tercihinizi kullanmanız gerekmektedir.
7-
Türkiye’de çalışması bulunanlar, 5 numaralı bölümün ilgili kurum veya statüsünün önündeki kutuyu ( X ) ile işaretledikten sonra sigorta sicil ve çalışma sürelerini ilgili alanlarda belirteceklerdir. Türkiye’de çalışma yoksa “Türkiye’de çalışmam yoktur” ibaresinin önündeki kutunun ( X ) ile işaretlenmesi unutulmayacaktır.
8-
Dilekçe ekinde verilecek hizmet belgeleri ile birlikte Türkiye’de yeminli tercüme bürolarınca yapılmış çevirileri de eklenmelidir. Türkiye’ye geldikten sonra ad ve soyadınızda bir değişiklik meydana gelmişse, bu değişikliği gösteren nüfus müdürlüğünden alacağınız onaylı bir belgenin de talep dilekçesine eklenmesi gerekmektedir.
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
……………………………………………..
………………………………………………
SAYI :
KONU : Yurtdışı Borçlanma Talebiniz
İADELİ - TAAHHÜTLÜ
Sayın …………………….
……………………………..
……………………………..
……………………………..
……………………………..
İLGİ : …………. tarihli dilekçeniz.
3201 Sayılı Kanuna göre borçlanma talebiniz Kurumumuzca uygun görülerek ödemeniz gereken prim tutarı, yazımız ekinde gönderilen borçlandırma tahakkuk cetvelinde gösterilmiştir.
Borçlanma miktarını, aşağıda belirtilen banka şubesi nezdindeki hesabımıza YTL (yurtdışından yapılacak ödemelerde döviz) cinsinden bu mektubun tarafınıza teslim edildiği tarihten itibaren üç ay içinde ödemeniz gerekmektedir.
Belirtilen süre içerisinde borcunuzu ödemediğiniz taktirde borçlanmanız iptal edilecektir. Borcunuzun bir kısmını ödemeniz halinde, ödediğiniz miktara isabet eden gün sayısı geçerli sayılacaktır.
Borcunuzu öderken, banka dekontlarına adınızı, soyadınızı, T. C. Kimlik numaranızı ve sigorta sicil numaranızı yazdırmanız ve banka makbuzlarının asıllarını dilekçe ekinde Daire Başkanlığımıza/İl Müdürlüğümüze göndermeniz gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
EKLER :
Ek 1 : Borçlandırma Tahakkuk Cetveli
ÖDEMENİN YAPILACAĞI
BANKA ADI : ŞUBE ADI : HESAP NO : İBAN NO : BİC KODU:
………………………………. …………………………….. …………………………. …………………………………. …………………
………………………………. …………………………….. …………………………. …………………………………. …………………
………………………………. …………………………….. …………………………. …………………………………. …………………
………………………………. …………………………….. …………………………. …………………………………. …………………
KONU : Yurtdışı Borçlanma İşlemleri
GENELGE
2008 / 44
Bilindiği üzere; 17/04/2008 tarihli ve 5754 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 08/05/2008 tarih ve 26870 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
5754 sayılı Kanunun;
- 79 uncu maddesi ile 08/05/1985 tarihli ve 3201 sayılı “Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkındaki Kanun”un 1 inci, 2 nci, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı maddesi değiştirilmiş ve bu Kanuna geçici 5 inci, 6 ncı ve geçici 7 nci madde eklenmiştir.
- 64 üncü maddesi ile değiştirilen 5510 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu”nun 106 ncı maddesinin 24 numaralı bendine göre, 3201 sayılı Kanunun 7 nci, 11 inci, geçici 1 ila geçici 4 üncü maddeleri ve 3201 sayılı Kanunda geçen “döviz” ibareleri yürürlükten kaldırılmıştır.
- 68 inci maddesi ile değiştirilen 5510 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinin dördüncü fıkrası; yurtdışı hizmet borçlanmasına ait prime esas kazançların aylık bağlanmasında nasıl değerlendirileceği hususuna açıklık getirmiştir.
Söz konusu Kanunla 3201 sayılı Kanunda yapılan düzenlemeler, Kanunun yayımlandığı 08/05/2008 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Ayrıca, 5510 sayılı Kanunun sigortalılık statüsüne ilişkin 4 üncü maddesinin birinci fıkrası, prime esas kazancın alt ve üst sınırına ilişkin 82 nci maddesi ile borçlanılan sürelere ait kazançların aylık bağlanmasında değerlendirilmesine ilişkin geçici 7 nci maddenin dördüncü fıkrası da, 3201 sayılı Kanunun uygulaması ile sınırlı olmak üzere aynı tarih itibari ile yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
5754 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeler sonucunda yurtdışı hizmet borçlanması uygulamasına ilişkin işlemler, 08/05/2008 tarihinden geçerli olmak üzere aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda yürütülecektir.
A- BORÇLANMANIN ŞARTLARI
Yurtdışı hizmet borçlanmasından yararlanabilmek için aşağıda açıklanan Türk vatandaşı olmak, belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak, hizmetleri belgelendirmek ve yazılı istekte bulunmak şartları aranacaktır.
1-
Türk Vatandaşı Olmak
Yurtdışı hizmet borçlanmalarında, Türk vatandaşı olma şartının iki halde yerine getirilmesi zorunludur. Bunlardan biri, borçlanılması istenilen sürelerde ilgilinin Türk vatandaşı olması, diğeri ise Türk vatandaşlığında geçen süreleri borçlanma talebinde bulunan sigortalı veya hak sahibinin yazılı başvuru tarihi itibari ile Türk vatandaşı olmasıdır.
Diğer bir anlatımla, Türk vatandaşlığında geçmeyen yurtdışı hizmet veya ev kadınlığı süreleri borçlandırılmayacağı gibi, borçlanma başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadığı tespit edilen sigortalı ve hak sahiplerinin borçlanma talepleri reddedilecektir. Aynı zamanda Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığı devam edenler de söz konusu yasa ile getirilen düzenlemeden yararlanabileceklerdir.
Borçlanılmak istenilen sürelerde, Türk vatandaşlığının devam edip etmediği ve borçlanmak için yazılı başvuru tarihinde sigortalı veya hak sahibinin Türk vatandaşı olup olmadığı, ilgililerden herhangi bir belge talep edilmeden Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Kimlik Paylaşım Sistemi kullanılarak bilgisayardan alınacak olan Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği çıktısı ile tespit edilecektir.
Ancak, vatandaşlıkla ilgili olarak Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği ile başvuru sırasında alınan Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi yada diğer belgelerde yer alan bilgiler arasında farklılık bulunduğu hallerde, vatandaşlık durumundaki değişiklikle ilgili belgelerin Kuruma ibrazı müracaat sahibinden istenilebileceği gibi, tereddüt halinde konunun açıklığa kavuşturulması için ilgili kurum ve kuruluşlar ile de yazışma yapılabilecektir.
2-
Belirli Nitelikte Yurtdışı Süreleri Bulunmak
3201 sayılı Kanuna göre borçlanma hakkından yararlanabilmek için ilgilinin yurtdışında belirli nitelikte geçen hizmet veya sürelerinin bulunması şarttır. Bunlar;
- Hizmet akdi kapsamında ve/veya kendi nam ve hesabına bağımsız olarak geçen sigortalılık,
- Hizmet akdi kapsamında ve/veya kendi nam ve hesabına bağımsız olarak geçen sigortalılık süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik (çalışılmayan),
- Ev kadını olarak geçen,
süreleridir.
Ancak, aşağıdaki süreler borçlanma kapsamı dışında tutulacaktır:
a) 18 yaşın doldurulmasından önce yurtdışında geçen hizmet ve ev kadınlığı süreleri.
b) Türk vatandaşlığının kazanılmasından önce ve Türk vatandaşlığının kaybedilmesinden sonra geçen hizmet ve ev kadınlığı süreleri.
c) İsveç, İsviçre ve Fransa ile yapılan sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince Türkiye’de isteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerde yurtdışında geçen hizmet ve ev kadınlığı süreleri.
d) Libya’da iş üstlenen Türk işverenlerince çalıştırılan Türk işçilerin bu ülkede 01/09/1985 tarihinden sonra geçen çalışma süreleri.
e) Almanya’da istisna akdi kapsamında iş üstlenen Türk işverenlerince çalıştırılan Türk işçilerinin bu ülkedeki çalışma süreleri.
f) Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde iş üstlenen Türk işverenler tarafından yurtdışına götürülen Türk işçilerinin çalışma süreleri ile Türkiye’deki sosyal güvenlik kanunlarına göre yurtiçinde isteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerde bu ülkelerde geçen hizmet veya ev kadınlığı süreleri.
g) İkili sosyal güvenlik sözleşmesine göre kendilerine kısmi aylık bağlanmış olanların çalışmalar arasında ve hizmetin bitim tarihinden sonraki işsizlik (çalışılmayan) süreleri.
5754 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile 3201 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde yer alan “çalışma süreleri” ibaresi yerine “sigortalılık süreleri” ibaresi kullanılmıştır. Bu nedenle, 3201 sayılı Kanunun uygulamasında, borçlanma kapsamındaki sürenin bulunduğu ülke mevzuatına göre ikamet süreleri hariç, çalışılmış yada çalışılmış süre olarak kabul edilen süreler sigortalılık süresi olarak anlaşılacaktır. Buradaki sigortalılık süresi 506 sayılı Kanunun 108 inci maddesi ve 5510 sayılı Kanunun 38 inci maddesinde belirtilen sigortalının ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olduğu tarihten tahsis talep veya ölüm tarihine kadar geçen sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecektir.
3-
Hizmetleri Belgelendirmek
Yurtdışında geçen sürelerin borçlandırılması için bunların borçlanma başvuru sırasında belgelendirilmesi zorunludur.
Borçlanma için yazılı istekte bulunan ancak, ibraz ettikleri belgeleri borçlanma işleminin yapılması için yeterli görülmeyenlerin istekleri reddedilmeyecek, belgelerini tamamlamaları kendilerinden talep edilecektir.
Gerektiğinde hizmetlerin belgelendirilmesi için ülkemizin sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış olduğu ülke mercileri aracılığıyla idari yardımda bulunulabilecektir. Bu amaçla, il müdürlüklerimizce belgeleri yetersiz yada eksik görülenlerin yurtdışında geçen çalışmalarının bu ülkelerle yapılacak olan yazışma ile Genel Müdürlüğümüzce (Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı) tespiti talep edilebilecektir.
Borçlanmanın yapılabilmesi için Kuruma ibraz edilmesi gereken belgeler, sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilen ve akdedilmeyen ülkelerde geçen hizmet süreleri ile ev kadınlığında geçen süreler itibariyle aşağıda sayılmıştır:
a)
Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş ülkelerde geçen sigortalılık süreleri;
- Çalışılan ülkede bağlı bulunulan sigorta merciinden alınacak hizmet cetveli veya sigorta kartları,
- Sigortalıların çalıştıkları iş yerleri resmi kuruluş ise belgelerin ayrıca tasdikine gerek kalmaksızın çalışılan ülkede iş yerlerinin bağlı bulunduğu belediye, vergi dairesi, iş bulma kurumları, ilgili meslek kuruluşları veya dernekler ve diğer resmi kuruluşlarca verilen hizmet belgesi,
- Yurtdışında kendi nam ve hesabına çalışanların bağlı oldukları vergi dairesi, ilgili meslek kuruluşu veya derneklerce verilen hizmet belgesi,
- Bulunulan ülkelerdeki Türk temsilciliklerinden (konsolosluk,çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler v.b.) alınacak gerekçeli hizmet belgeleri,
gibi hizmetin niteliğine uygun bir belge ile belgelendirilecektir.
b) Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde geçen sigortalılık süreleri;
- Bulunulan ülkelerdeki Türk temsilciliklerinden (konsolosluk,çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler v.b.) alınacak gerekçeli hizmet belgeleri,
- Yurtdışında çalıştıkları iş yerlerinden alacakları hizmet sürelerini gösterir bonservisleri ile birlikte pasaportlarında bulunan çalışma izinlerinin tasdikli tercümeleri,
- Gemi adamları, çalıştıkları geminin bayrağını taşıdıkları ülkelerde bulunan Türk temsilciliklerinden alacakları gerekçeli hizmet belgelerini veya iş yerlerinden alacakları hizmet sürelerini gösterir bonservisleri ile gemilerde çalıştıklarını gösterir belgelerde kayıtlı bulunan çalışma izinlerinin tasdikli tercümeleri yada pasaportlarında çalışma süreleri ile örtüşen giriş-çıkış tarihlerini gösterir sayfaların tasdikli örnekleri,
gibi hizmetin niteliğine uygun bir belge ile belgelendirilecektir.
c) Ev kadını olarak geçen süreler ise yurtdışında oturduklarına dair alacakları ikamet belgesi (Türkiye’de yeminli tercüme bürolarınca, yurtdışında ise konsolosluklarca yapılmış tercümesi ile birlikte), ikamet belgesi temin edilemiyorsa yurtdışına çıkış ve yurda giriş tarihleri, fotoğraf ve künye bilgilerinin bulunduğu pasaport sayfalarının noter tarafından tasdikli fotokopisi yada emniyet müdürlüklerinden alacakları yurda giriş-çıkış çizelgesi ile belgelendirilecektir.
4) Yazılı İstekte Bulunmak
Yurtdışında geçen çalışma veya ev kadınlığı sürelerinin borçlandırılmasına ilişkin yazılı talep, genelge eki “Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi”nin usulüne göre doldurulup imzalandıktan sonra doğrudan yada posta yolu ile Kurumun ilgili ünitesine verilmesi ile yapılacaktır. Bu belge dışında yurtdışı hizmet borçlanması isteğine dair yazılı dilekçe ile yapılan başvurular da kabul edilecektir. Ancak, dilekçede yer alan bilgiler, borçlanma işlemini sonuçlandırmakta yeterli değil ise ilgiliden Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesinin temini cihetine gidilecektir.
Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi örnekleri ünitelerce yeteri kadar çoğaltılıp ilgililere verilebileceği gibi, başvuru sahiplerince Kurumun web sayfasından da temin edilebilecektir.
B- BORÇLANMANIN BAŞVURU USUL VE ESASLARI
1-
Borçlanma Başvurularında İstenilecek Belgeler
Yurtdışı hizmet borçlanması başvurularında Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi ekinde;
a) Yurtdışı çalışmalarını gösterir yukarıda (A/3) bölümünde belirtilen durumlarına uygun hizmet belgelerinden biri,
b) Nüfus cüzdanının önlü arkalı fotokopisi (Vatandaşlık durumlarında değişiklik olanlar için ayrıca bu durumlarını gösterir vukuatlı nüfus kayıt örneği),
alınacaktır.
Bu belgelerden birinin eksik olması yada belgede kayıtlı bilgilerin yetersiz veya gerçeğe uygun olmadığının tespiti hallerinde, yeni belgelerin temini cihetine gidilecektir. Tahakkuk eden borcu üç ay içinde ödeme mecburiyeti ile yurtdışı hizmet borçlanmasının şartlarından birisinin de belgelendirme zorunluluğu bulunduğu hususları dikkate alındığında, Kurumun yazılı bildirisine rağmen eksik belgeyi üç ay içinde ibraz etmeyenlerin borçlanma işlemleri durdurularak, borçlanmanın geçersiz olduğu başvuru sahibine yazılı olarak bildirilecektir. Bu durumda olanların borçlanma işlemleri, yeni bir taleple ve yeni talep tarihinde geçerli olan prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında seçilecek olan kazanç üzerinden gerçekleştirilecektir.
Ev kadınlığı sürelerini borçlanma talebinde bulunanlar için gerekli görülen hallerde istenilebilecek pasaport sayfası veya yurda giriş-çıkış tarihlerini gösterir belgeler, sigortalılık sürelerinin borçlandırılmasında istenilmeyecektir.
2- Başvurulacak Kuruluş ve Birim
Bilindiği üzere, 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, T. C.Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü ve Bağ-Kur Genel Müdürlüğü Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı çatısı altında birleştirilmiştir
Diğer taraftan, 5754 sayılı Kanunla değişik 3201 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde; “Sosyal güvenlik kuruluşları” Sosyal Güvenlik Kurumu ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklar, “Sosyal güvenlik kanunları” ise 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun Geçici 20 nci maddesi ile 2829 sayılı Kanun ile bu Kanunlara ait ek ve değişiklikler şeklinde tanımlanmıştır.
3 üncü maddesinde ise borçlanma başvurusunun sigortalının Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması yoksa Sosyal Güvenlik Kurumuna, Türkiye’de çalışması varsa en son tabi olduğu sosyal güvenlik kuruluşuna yapılması öngörülmüştür.
Ayrıca, 5754 sayılı Kanunla değişik 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde, hizmet akdi ile çalışanlar aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi, kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar (b) bendi, kamu görevlileri ise (c) bendi kapsamında sigortalı sayılmışlardır.
Bu açıklamalara göre, yurtdışı sürelerinin borçlandırılması için başvurulacak kuruluş ve birimler aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.
a) Yurtdışında 08/05/2008 tarihinden önce veya sonra geçen hizmet sürelerini bu tarihten sonra borçlanma talebinde bulunanların borçlanma talep tarihinden önce Türkiye’de son defa;
- Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi çalışması olanların borçlanma işlemleri Kurumumuzca,
- 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine tabi sandıklardan birine tabi çalışması olanların borçlanma işlemleri ise ilgili sandıkça,
sonuçlandırılacaktır.
b) Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayanların sigortalılık süreleri ile ev kadınlığında geçen sürelerin borçlanma işlemleri de Kurumumuzca yürütülecektir. Kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik sözleşmesi uygulanmak suretiyle kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma işlemleri ise aylığı bağlayan Kurumca sonuçlandırılacaktır.
c) 5510 sayılı Kanuna göre 506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı kanunlar kapsamında geçen hizmetler Sosyal Güvenlik Kurumunda geçmiş sayıldığından ilgilinin son defa bu kanunlara tabi geçmiş hizmeti varsa borçlanma işlemleri, Kurumumuzca yürütülecektir.
d) Yukarıda yapılan ayrıma göre Kurumumuza yapılacak yurtdışı hizmet borçlanma başvurularına ait işlemler, sigortalı son defa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;
- (a) ve (b) bendi kapsamında çalışmış, ev kadınlığında geçen süreleri varsa yada Türkiye’de hiç çalışması yoksa, Genel Müdürlüğümüz Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemler Daire Başkanlığı,
- (c) bendi kapsamında çalışmışsa, Genel Müdürlüğümüz Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı,
görev ve yetkisinde yürütülecektir.
e) Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı’nın görev ve yetkisi dahilinde olan yurtdışı hizmet borçlanmalarından 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;
- (a) ve (b) bendi kapsamında olup, ikili ve çok taraflı sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kısmi aylık bağlananlar ile aylık bağlanması için müracaat etmiş olanların borçlanma işlemleri,
- (a) bendi kapsamında olup, İsviçre’de geçen hizmetlerini borçlanmak isteyenler ile gerek 2147, gerekse 3201 sayılı kanunlara göre merkezde yapılan borçlanmalara ek borçlanma işlemleri,
- (b) bendi kapsamında olup, İsviçre’de geçen hizmetlere ait primleri Türkiye’ye transfer talebinde bulunan veya transfer işlemi gerçekleşenlerin borçlanma işlemleri,
merkezde Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı’nca yürütülecektir.
e) Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığının görev ve yetkisi dahilinde olan yurtdışı hizmet borçlanmalarından aşağıda belirtilenlerin işlemleri ise yetki devri kapsamında borçlanma başvuru sahibinin Türkiye’de ikametgahının bulunduğu yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüklerimizce yürütülecektir:
- Son defa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında hizmetleri olanlardan merkezin görev alanı dışında kalan borçlanma işlemleri.
- Türkiye’de sigortalılığı olmayanlarla bunların hak sahiplerinin borçlanma işlemleri.
- Ev kadınlığı sürelerini borçlanacak olanlar ile bunların hak sahiplerinin borçlanma işlemleri.
f) Yurtdışı borçlanma işlemlerini yürütmekle görevli birim dışında başka bir birime yapılan borçlanma başvurularının geciktirilmeden ilgili birime intikal ettirilmesinde gerekli özen gösterilecektir.
C- BORÇLANMA MİKTARININ TESPİTİ, TEBLİĞİ, ÖDENMESİ VE BORÇLANMADAN VAZ GEÇME
5754 sayılı Kanunla değişik 3201 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde, borçlanma miktarının tespitinde döviz esasından vazgeçilerek, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen prime esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 32’si olduğu belirlenmiştir.
Buna göre, borçlanmanın tahakkuku, tebliği, ödenmesi ve borçlanmadan vazgeçme ile ilgili esaslar aşağıda açıklanmıştır:
1- 08/05/2008 – 30/06/2008 tarihleri arasında yurtdışı hizmet borçlanması talebinde bulunanların bir gün için tahakkuk ettirilecek borcun tespitinde dikkate alınacak olan prime esas asgari günlük kazanç 20,28 YTL, azami günlük kazanç ise (20,28 x 6,5) 131,82 YTL’dir. Bu kazançlara bağlı olarak bir gün için tahakkuk ettirilecek borcun alt sınırı 20,28 x % 32 = 6,49 YTL, üst sınırı ise 131,82 x % 32 = 42,18 YTL olarak uygulanacaktır.
2- 01/07/2008 – 31/12/2008 tarihleri arasında yurtdışı hizmet borçlanması talebinde bulunanların bir gün için tahakkuk ettirilecek borcun tespitinde dikkate alınacak olan prime esas asgari günlük kazanç 21,29 YTL, azami günlük kazanç ise (21,29 x 6,5) 138,39 YTL’dir. Bu kazançlara bağlı olarak bir gün için tahakkuk ettirilecek borcun alt sınırı 21,29 x % 32 = 6,81 YTL, üst sınırı ise 138,39 x % 32 = 44,28 YTL olarak uygulanacaktır.
3- Borçlanma tutarının tespitinde, Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesi yada borçlanma isteğine ait dilekçenin Kurum kayıtlarına geçtiği tarihteki prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla başvuru sahibinin söz konusu belgede belirttiği prime esas kazanç esas alınacaktır. Bu durumda, alt ve üst sınır arasında başka bir prime esas kazancın seçimi halinde, bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı (seçilen prime esas kazanç tutarı x % 32) formülü uygulanmak suretiyle belirlenecektir. Seçilen prime esas kazanç miktarının borçlanma tutarının tebliğ edildiği tarihe kadar Kuruma yapılacak olan yazılı başvuru ile değiştirilmesi halinde, borç tahakkuku ve tebliği yeni seçilen miktar üzerinden sonuçlandırılacaktır.
4- Borçlanma talep sahibinin borçlanmak istediği gün sayısı karşılığı ödeyeceği toplam borç tutarı, yukarıdaki şekilde belirlenen bir günlük borçlanma tutarının borçlanılan sürenin karşılığı olan gün sayısı ile çarpımı sonucunda bulunacaktır. Örneğin; 20/05/2008 tarihinde yurtdışında geçen 15 yıllık sigortalılık süresini günlük 30 YTL kazanç üzerinden borçlanmak isteyen bir sigortalının toplam borçlanma miktarı 30 x 5400 x % 32 = 51840 YTL olacaktır.
5- Yeni düzenleme ile borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde Kurum hesabına ödenmesi zorunluluğu getirilmiştir. Bu nedenle borçlanma miktarının ve bu miktarın Kuruma ödenmesine ilişkin usul ve esaslar, başvuru sahibine genelge eki mektup ile iadeli-taahhütlü olarak tebliğ edilecektir. Borçlanma talep sahibinin yurtiçinde ikameti halinde PTT’nin yurtiçi servislerinde kullanılan “Alma/Ödeme Haberi Kartı”, yurtdışında ikameti halinde ise PTT’nin “CN 07” kodlu “Alma/Teslim/Ödeme/Kayıt Haberi Kartı” kullanılacaktır.
6- Kartların PTT’ce Kuruma iade edilmesinden sonra tespit edilecek tebliğ tarihinin bilgisayar kayıtlarına aktarılması ve kartın ait olduğu dosyaya ulaştırılmasını kolaylaştırmak amacıyla yurt içine yapılacak tebligatlarda “Göndericinin Adı Soyadı ve Adresi”, yurtdışına yapılacak olan tebligatlarda kullanılacak kartın ise “Aşağıdaki adrese iade ediniz” bölümüne;
Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü
KIRIKKALE
T. C. Kimlik No :………………………..………..
Dosya No :………………………………….
Şeklinde hazırlanan kaşe basıldıktan sonra sigortalının T.C. Kimlik numarası ile dosya numarası (tahsis yada sicil numarası) mutlaka kaşenin ilgili bölümüne yazılacaktır.
7- Tahakkuk ettirilen borçlarını yurt dışından ödeyecek olan sigortalı ve hak sahipleri Yeni Türk Lirası olarak bildirilen tutarın karşılığını Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından konvertibl sayılan döviz cinsinden ödeyeceklerdir. Ödemeler, borcun ödeneceği tarihteki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden yapılacaktır.
8- Tahakkuk ettirilen prim borcunun tamamını, tebliğ tarihinden itibaren üç ay içerisinde ödemeyenlerin, borçlanma başvuruları geçersiz sayılacaktır. Bunların belgelendirilen yurtdışı hizmet sürelerinin yeniden borçlandırılarak değerlendirilmesi, bu konudaki yeni borçlanma başvurularına bağlıdır. Söz konusu üç aylık süre içerisinde borcun bir kısmının ödenmesi halinde ise ödenen miktar ile orantılı süre geçerli sayılacak, kalan sürenin geçerli sayılması yeni bir borçlanma talebine bağlı olacaktır.
9- Borçlanma talebinden, tebliğ edilen borcun ödenmeden önce vazgeçilmesi halinde, borçlanma işlemi sonuçlandırılmayacaktır. Borcunu ödedikten sonra borçlanmadan vazgeçenler ile yapılan borçlanma sonrasında aylık bağlanması için gerekli şartları yerine getirmeyenlere ve bunların hak sahiplerine yaptıkları ödemeler, faizsiz olarak YTL cinsinden iade edilecektir. Her iki durumda, yazılı talep şartı aranacaktır.
D- BORÇLANILAN HİZMETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Borçlanılan yurtdışı hizmet sürelerinin sigortalılık süresinde, sigortalılık başlangıcında ve prim ödeme gün sayısında değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar 5754 sayılı Kanunla değişik 3201 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde açıklanmıştır.
Ayrıca, 3201 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde borçlanılan hizmetlere göre aylık bağlanmasına ve aylık başlama tarihinin tespitine, 5510 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinin dördüncü fıkrasında ise borçlandırılan sürelere ait kazançların aylık hesabında değerlendirilmesine ilişkin esaslar düzenlenmiştir.
Yurtdışı hizmet borçlanma sürelerine göre, aylığa hak kazanma şartlarının ve bu sürelerin aylık hesabında değerlendirilmesine ait usul ve esaslar, maddeler halinde aşağıda açıklanmıştır:
1- Başvuru sahibince Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesinde borçlanmak istenilen süre belirtilmişse belirtilen süre, belirtilmemiş ise ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere borçlanmak istediği gün sayısı esas alınacak olup, bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün hesaplanacaktır.
2- Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına tabi hizmetleri olanların, borçlandıkları gün sayısı, prim ödeme gün sayıları veya hizmetlerine eklenecektir. Aylık bağlama şartlarında belli bir sigortalılık süresinin arandığı durumlar için geçerli olmak üzere, sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülecektir. Aynı şekilde Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihi de, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilecektir. Birden fazla yurtdışı hizmet borçlanması yapılması durumunda da sigortalılık süresi başlangıcı borcun en son ödendiği tarihten borçlanılan toplam gün sayısı kadar geriye götürülerek belirlenecektir. Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, 3201 sayılı Kanuna göre borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmayacaktır.
3- Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin 5510 sayılı Kanuna göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılık varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılık yoksa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş hizmet süresi olarak kabul edilecektir.
4- Yukarıda açıklanan şekliyle değerlendirilen sürelere istinaden aylık tahsisi yapılabilmesi için yurda kesin dönülmüş olması, tahakkuk ettirilen borcun tamamının ödenmiş olması ve borcun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte bulunulması şartları aranacaktır. Buradaki; “kesin dönüş” ibaresinden aylık tahsis talebinde bulunanların yurtdışındaki çalışmasının sona ermesi, çalışmaya bağlı sosyal sigorta ödenekleri olan işsizlik ve hastalık ödeneği ile ikamete bağlı sosyal yardım alınmaması, “borcun tamamının ödenmesi” ibaresinden ise aylık talep tarihinden önce ödenen miktar anlaşılmalıdır.
5- 4 üncü maddede belirtilen şartları yerine getirenlere, hangi sigortalılık statüsü ile hangi sosyal güvenlik kanuna göre aylık bağlanacağının belirlenmesinde 2829 sayılı Kanun hükümleri esas alınacaktır. Buna göre, yurtdışı hizmet borçlanma miktarını ödedikten sonra;
a) 2008 yılı Ekim ayı başından önce aylık talebinde bulunan sigortalıların kendilerine, ölümleri halinde hak sahiplerine bağlanacak aylıklar, 2829 sayılı Kanunun 8 inci maddesi hükmüne göre belirlenecek olan sosyal güvenlik kurumu mevzuatına (506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı kanunlardan birine),
b) 2008 yılı Ekim ayı başından sonra aylık talebinde bulunan sigortalıların kendilerine, ölümleri halinde hak sahiplerine bağlanacak aylıklar, 5510 sayılı Kununun geçici 2 nci maddenin son fıkrasına istinaden 2829 sayılı Kanunun 8 inci maddesi hükmüne göre belirlenecek olan sigortalılık statüsü dikkate alınarak 5510 sayılı Kanuna, göre hesaplanacaktır.
6- Yurtdışı hizmet borçlanma sürelerine ait kazançların 506 ve 2925 sayılı kanunlara göre değerlendirilmesi, 12/12/2005 tarih, 8/29 Ek Genelge’deki usul ve esaslar dahilinde sürdürülecektir. 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında bulunan sigortalılar yönü ile 2008 yılı Ekim ayı başından önceki yurtdışı hizmet borçlanma sürelerine ait kazançlar 1479 veya 2926 sayılı Kanun hükümlerine, bu tarihten sonraki yurtdışı hizmet borçlanma sürelerine ait kazançlar ise 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirilecektir.
7- 3201 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanlar ile Türkiye'de sigortalı çalışmaya başlayanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilecektir. 5510 sayılı Kanunun sosyal güvenlik destek primi hakkındaki hükümleri, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlar için uygulanmayacaktır.
8- Yurt içinde veya yurt dışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, aylıkları, kesildiği tarihten itibaren aylıklara uygulanan artış oranları kadar artırılmak suretiyle talep tarihini izleyen aybaşından itibaren tekrar ödenmeye başlanacaktır. Aylığın kesildiği süre içinde yurtdışında geçen hizmet sürelerinin 3201 sayılı Kanuna göre borçlanılması halinde, bu süreler ve bu sürelere ait prime esas kazançlar, ilgili mevzuat çerçevesinde yeniden aylık bağlanmasında değerlendirilecektir.
9- Yurtdışı hizmetlerini borçlanmak suretiyle aylık bağlananlardan altı aydan fazla yurtdışında bulunanlarla ilgili yoklama işlemleri, 2007/59 sayılı Genelgedeki usul ve esaslar dahilinde yürütülecektir. Ancak, sosyal güvenlik sözleşmeleri imzalanmış ülkelerin sigorta kurumlarınca düzenlenen hizmet cetvellerinde var ise sigortalıların işsizlik ve hastalık ödenekleri kaydedildiği hususu dikkate alındığında, borçlandıkları sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelerde geçen sigortalılık süreleri dikkate alınarak aylık bağlanması isteğinde bulunacak olanların sigorta kurumlarınca düzenlenmiş güncel tarihli hizmet cetvellerini vermeleri yeterli görülecek, ayrıca bunlardan işsizlik ve hastalık ödeneği ile ikamet bağlı sosyal yardım almadıklarına dair güncel tarihli belge talep edilmeyecektir.
10- 5754 sayılı Kanunun 20 nci maddesi ile değişik 5510 sayılı Kanunun 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe girecek olan 32 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine göre 5 yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödemiş durumda iken ölen 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalının hak sahiplerine borçlanma sürelerinin ilave edilerek aylık bağlanmasına imkan bulunmamaktadır. Bu nedenle 2008 yılı Ekim ayı başından sonra hak kazanılan ölüm aylıklarında 3201 sayılı Kanuna göre borçlanılan süreler dikkate alınmayacaktır. Ancak, yurtdışı hizmet borçlanması sürelerinin ilave edilmesi ile 32 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen en az 1800 gün prim ödeme şartının yerine getirilmesi halinde ölüm aylığı bağlanacaktır.
E- KAMU GÖREVLİLERİNİN YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASINA AİT İŞLEMLERİ
5754 sayılı Kanunla 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 5 inci maddeye göre 08/05/2008 tarihinden önce 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa tabi iştirakçi olanların bu tarihten önce veya sonra yurtdışında geçen hizmetlerinin borçlandırılmasında, borç tutarı ilgililerin Türkiye’den ayrılmadan önce Sandığa tabi hizmetlerinden en son bıraktıkları derece ve kademelerine yurtdışında geçirdikleri ve borçlanmak istedikleri sürenin her üç yılına bir derece ve her yılına bir kademe verilmek ve öğrenim durumları itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesindeki yükselebilecekleri dereceleri geçmemek üzere tespit edilecek derece, kademe ve ek göstergeleri ile emekli keseneğine esas aylığın hesabına ait tüm unsurların toplamının müracaat tarihinde yürürlükte olan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarlar esas alınarak, yine o tarihteki kesenek ve karşılık oranlarına göre hesaplanacaktır.
5754 sayılı Kanunla 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 7 nci maddenin ikinci fıkrasına göre 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanların 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki yurtdışı borçlanma süreleri de, aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında değerlendirilecektir. Bunların aylıklarının hesabında 5510 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesi hükümleri uygulanacaktır.
F- ZORUNLU GÖÇE TABİ TUTULDUKTAN SONRA TÜRK VATANDAŞLIĞINA ALINANLARIN BORÇLANMA İŞLEMLERİ
5754 sayılı Kanunun 79 uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 6 ncı maddede, sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden 01/01/1989 tarihinden 08/05/2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk vatandaşlığına geçenlerin geldikleri ülkedeki hizmetlerin borçlanma yoluyla değerlendirilmesi imkanı getirilmiştir.
Söz konusu borçlanma hakkından yararlandırılabilmek için;
1- 01/01/1989 tarihinden 08/05/2008 tarihine kadar geldikleri ülke tarafından zorunlu göçe tabi tutulmuş olmaları,
2- Zorunlu göçten sonra Türk vatandaşı olup, Türkiye’de ikamet ediyor olmaları,
3- 2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almamaları,
4- Geldikleri ülkedeki çalışma sürelerini belgelendirmeleri,
5- Borçlanma için yazılı istekte bulunmaları,
6- Tebliğ edilen borç miktarını üç ay içinde ödemeleri,
şartları aranacaktır.
Ülkemize gelen soydaşlarımızın iskanı ile ilgili yasalarda yalnızca Bulgaristan’dan gelenler için “zorunlu göçe tabi tutulup” ifadesi kullanıldığından borçlanma hakkından bu ülkeden gelen vatandaşlarımız, yukarıdaki şartları yerine getirmek kaydıyla yararlanabileceklerdir.
T.C. Kimlik numarası ile Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğünün Kimlik Paylaşım Sisteminden Kurumca yapılacak sorgulama sonucunda vukuatlı nüfus kayıt örneğinde “….. tarih ve …. Sayılı Bakanlar Kurulu kararı ve 2510 (veya 5543) sayılı İskan Kanununa istinaden Türk vatandaşlığına alınmıştır” ibaresi bulunanlar için ayrıca zorunlu göçe tabi tutulduklarını belgelendirme koşulu aranmayacaktır. Ancak, nüfus kayıtlarında bu şekilde ibare bulunmuyorsa ilgililerden bu ibarenin nüfus kayıtlarına işlenerek temin edilecek olan vukuatlı nüfus kayıt örneği veya “Uyrukluk ve Aile Kütüğünde Kayıt Bildirgesi”nin Kuruma ibrazı istenecektir.
Ayrıca, Bulgaristan’dan temin edilen ve Türkiye’de yeminli tercüme bürolarınca, çevirisi yapılmış hizmet belgesi ile Türkiye’deki nüfus kayıtlarında ad ve soyadı yönünden farklılık bulunması halinde, ilgiliden isim değişikliğini gösteren nüfus müdürlüğünden onaylı bir belgenin de Kuruma verilmesi talep edilecektir.
Söz konusu geçici 6 ncı maddede borçlanma kapsamında yalnızca çalışma süreleri gösterildiğinden, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda boşta geçen (çalışılmayan) sürelerle ev kadınlığında geçen süreler, borçlanma kapsamı dışında tutulacaktır.
Bunların Türkiye’de ikamet ettikleri ilgili muhtarlıklardan alınacak İkametgah Belgesi ile belgelendirilecektir. Aynı zamanda Türk vatandaşlığı ile birlikte Bulgaristan vatandaşlığı devam edenler de söz konusu yasa ile getirilen düzenlemeden yararlanabileceklerdir.
Borçlanma talebinde bulunanların 2022 sayılı Kanun dahil sosyal güvenlik kurumlarından gelir ve aylık alıp almadıkları ile ilgili olarak başvuru dilekçesi ile yapılan beyanın gerçeğe uygunluğu, sosyal güvenlik kuruluşlarının ilgili bilgisayar kayıtları ve web sayfalarından Kurumca araştırılarak belirlenecek, ayrıca bu durumun belgelendirilmesi talep edilmeyecektir.
Geçici 6 ncı madde hükümleri uygulanmak suretiyle borçlandırılan hizmetler, yalnızca yaşlılık aylığı (5434 sayılı Kanuna göre bağlanan emekli aylıkları dahil) bağlanmasında değerlendirileceğinden, malullük ve ölüm aylığı bağlanmasında, bu şekilde borçlanılan hizmetler dikkate alınmayacaktır. Bu nedenle, Bulgaristan’da geçen hizmet sürelerinin hak sahiplerince borçlanmasına ilişkin talepleri de kabul edilmeyecektir. Ancak, borçlanma hakkından yararlanarak yaşlılık aylığı bağlanan sigortalının ölümü halinde, hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilecektir.
Borçlanmadan sonradan vazgeçenler ile yapılan borçlanma sonrasında aylık bağlanması için gerekli şartları yerine getirmeyenlere ve bunların varislerine talepleri üzerine yaptıkları ödemeler, faizsiz olarak YTL cinsinden iade edilecektir.
Bu bölümde aksine hüküm bulunmayan hallerde Bulgaristan’dan zorunlu göç nedeniyle bu ülkede geçen hizmetlerin borçlandırılmasına, bu şekilde borçlandırılan hizmetlerin değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar, bu genelgenin diğer bölümlerindeki açıklamalar dahilinde sürdürülecektir.
G-YURTDIŞI BORÇLANMA İŞLEMLERİNİN BİLGİSAYAR ORTAMINDA YÜRÜTÜLMESİ
3201 sayılı Kanuna göre borçlanma işlemlerinin bilgisayar ortamında yürütülmesi için sigortalılık statüleri itibari ile iki ayrı program yazılımı tamamlanmış olup, işletime açılacaktır.
Buna göre son defa Türkiye’de;
a) Hizmet akdi kapsamında (506 ve 2925 sayılı kanunlar) çalışması bulunan sigortalıların borçlanma işlemleri, “sgknet” kurumsal bilgi portalı üzerinden “tahsis işlemleri/yurtdışı borçlanma işlemleri-SSK”, -11-
b) Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan kapsamında (1479 ve 2926 sayılı kanunlar) çalışması bulunan ile Türkiye’de hiçbir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayanların borçlanma işlemleri ile yurtdışında ev kadınlığında geçen sürelerin borçlandırılmasına ait işlemleri, “sgknet” kurumsal bilgi portalı üzerinden “tahsis işlemleri/yurtdışı borçlanma işlemleri-Bağ-Kur”,
sayfaları üzerinden ulaşılacak olan program vasıtasıyla yürütülecektir.
Söz konusu programlara bilgi girişi yapılmadan önce öncelikle sigortalılık statüsü dikkate alınarak SSK ve Bağ-Kur’un ilgili tescil ve hizmet programlarından T.C. Kimlik numarası ve sigorta sicil numaraları ile gerekli sorgulamalar yapılarak bu iki numaranın uygunluğu sağlanacaktır. Türkiye’de hiçbir sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışması bulunmayanların borçlanma işlemlerinde öncelikle Kuruma tescil kaydının yapılması sağlandıktan sonra borçlanma işlemi gerçekleştirilecektir.
Borçlanma tahakkuku için gerekli bilgi ve belgelerin yeterli olduğunun anlaşılması durumunda ilgili programa ulaşılarak gerekli bilgilerin bilgisayara aktarılması sonucu borçlanma tahakkuk cetveli ile borç tebliğ mektubunun bilgisayar çıktısı alındıktan ve (C/6) bölümünde açıklanan şekliyle düzenlenen posta kartlarının düzenlenmesinden sonra ilgiliye iadeli-taahhütlü olarak ulaştırılmak üzere PTT’ye gönderilmesi sağlanacaktır.
Tebliğ mektubunun posta aracılığı ile ilgiliye teslim edilip söz konusu posta kartlarının Kuruma iadesinden sonra “Tebligat Tarihi Kayıt” ekranına, mektubun ilgiliye teslim edildiği tarih “Tebligat Tarihi” olarak işlenecek ve iade kartı ilgilinin dosyasına konulacaktır.
Borçlanma başvuru sahibinin ilgili bankaya yaptığı ödemeyi gösterir ödeme makbuzlarının sigortalı tarafından Kuruma ibrazına müteakip, ödeme tarihi ve ödeme tutarı “Ödeme Kayıt Ekranı” üzerinden bilgisayara aktarılacaktır.
3201 sayılı Kanuna göre bilgisayar ortamında yürütülecek işlemlere ait usul ve esaslarının yer aldığı kullanım kılavuzlarına “sgknet” kurumsal bilgi portalı üzerinden “Tahsis İşlemleri/Yurtdışı Borçlanma İşlemleri Kullanım Kılavuzu” butonlarına tıklanılarak ulaşılabilecektir.
H- DİĞER İŞLEMLER
1- Türkiye-İsviçre Sosyal Güvenlik Sözleşmesi uyarınca bu ülkedeki sosyal güvenlik kurumlarına yatırılmış bulunan primlerin Türkiye’ye transferi ile bu şekilde transfer edilen primlere ait sürelerin borçlandırılması işlemleri cari usullere göre Genel Müdürlükçe (Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı) yürütülecektir.
2- Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle sosyal güvenlik kanunlarına göre kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma işlemleri cari usullere göre Genel Müdürlükçe yürütülecektir. Ancak, bunların kısmi aylıklarının tama çıkartılmasına yetecek olan hizmetin borçlandırılmasında akit ülkede geçen ve sözleşme uygulamasında dikkate alınan hizmet cetvelindeki süreler, ayrıma tabi tutulmadan dikkate alınacaktır.
3- 5754 sayılı Kanunun 79 uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 7 nci maddenin birinci fıkrasına göre 08/05/2008 tarihinden önce hizmet borçlanması talebinde bulunanlardan; borç tahakkuku yapılmış olanların, borç tahakkuku ile ilgili işlemleri devam edenlerin, tahakkuk ettirilen borçlarını ödeyenlerin ve borçlandıkları yurtdışı hizmetleri dikkate alınarak aylık bağlanmış olanların kazanılmış hakları saklı tutulduğundan, söz konusu tarihten önce yurtdışı borçlanması talebinde bulunanların işlemleri, 5754 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 3201 sayılı Kanun hükümlerine göre sonuçlandırılacaktır.
4- Borçlanma işlemi sonuçlandırılmadan önce Kurumun merkez ve taşra birimleri, diğer kurum ve kuruluşlar ile yabancı ülkelerle yapılacak yazışmaların birer örneği bilgi amaçlı olarak borçlanma başvuru sahiplerine gönderilerek, yürütülen işlemlerle ilgili olarak bilgilendirilmeleri sağlanacaktır.
5- 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma talep başvurularında bilgi ve belgelerin tam olması, diğer bir ifade ile Kurum üniteleri, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile yabancı ülkelerle yazışmayı gerektiren bir hususun bulunmaması hallerinde, borçlanma işlemlerinin borçlanma başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde sonuçlandırılarak, tebliğ mektubunun ilgiliye gönderilmesinde gerekli hassasiyet gösterilecektir.
6- Daha önceki genelge, genel yazı ve talimatların bu genelgeye aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Fatih ACAR
Kurum Başkanı V.
EKLER:
EK-1 Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi
EK-2 Bulgaristan Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi
EK-3 Yurtdışı Borçlanma Tebliğ Mektubu
DAĞITIM :
Gereği : Bilgi :
1- Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına
2- (Devredilen) Sigorta Müdürlüklerine - Merkez Ünitelere
3- (Devredilen) Bağ-Kur İl Müdürlüklerine
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
DİKKAT: Bu Belgeyi arka sayfadaki açıklamaları okumadan doldurmayınız.
Evrak Kaydı (Tarih/Sayı)
YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMA TALEP DİLEKÇESİ
YURTDIŞINDA ÇALIŞANIN/EV HANIMININ
1. Adı ve Soyadı
2. T.C. Kimlik Numarası
3. Türk vatandaşlığı dışında başka bir ülke uyruğunda bulundu ise ülke ve süresi
4. İkamet durumu
Halen yurtdışındayım
Türkiye’ye kesin dönüş yaptım
5. Yurtdışı hizmetin/sürenin geçtiği ülke
6. Borçlanmak istediğiniz yurtdışındaki hizmetin/sürenin niteliği
Çalışılan süre
Boşta geçen süre
Ev kadınlığı süresi
7. Türkiye’den veya yurtdışından sosyal güvenlik sözleşmesine göre aylık talebinde
Bulundum
Bulunmadım
8. Türkiye’den sözleşme (kısmi) aylığı alıyorsa Kurumu ve tahsis/emekli numarası
9. Borç miktarının tebliğ edileceği adres
Yurtdışı adresi
Türkiye adresi
10. Borçlanma miktarının hesabında seçtiğiniz bir günlük prime esas kazanç
Asgari
Azami
Diğer (………YTL)
11.Borçlanmak istediğiniz süre
Kısmi aylığımı tam aylığa çıkartacak olan süre
Aylık bağlanması için yetecek kadar olan süre
Yurtdışı hizmetlerinin/sürelerinin tamamı
…/…/….. - …/…/….. tarihleri arasındaki süre
12.Türkiye’de geçen hizmetlerin
Kurumu/Sigortalılık Statüsü
Sicil numarası
Süre(giriş ve çıkış tarihleri)
SSK/Hizmet Akdi
Bağ-Kur/Bağımsız
T.C. Emekli Sandığı/Kamu Görevlisi
Geçici 20. madde sandığı
Türkiye’de çalışmam yoktur
13.T.C.Emekli Sandığına tabi hizmeti varsa son defa hizmetin geçtiği Kurum
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
………………….. ……………….…...........
………………………….……………………
Yukarıda belirttiğim yurtdışında geçen süreleri yine yukarıda belirttiğim prime esas kazanç üzerinden 3201 sayılı Kanuna göre borçlanmak istiyorum.
Beyanlarımın doğruluğunu, gerçeğe aykırılığının tespiti halinde, Kurumun bu yüzden uğrayacağı zararları istenildiğinde yasal faizi ile birlikte derhal ödeyeceğimi, ayrıca Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre hakkımda kovuşturma yapılacağını beyan, kabul ve taahhüt ediyorum.
Gereğini arz ederim.
TALEP SAHİBİNİN (SİGORTALI VEYA HAK SAHİBİ)
Adres (Türkiye)
Adres (Yurtdışı)
Adı soyadı :
İmzası :
Tarih :
EK:1) Yurtdışı hizmet belgesi (…….adet) 3) Yurtdışı ikametgah belgesi (Ev kadınları için)
2) Nüfus cüzdanı fotokopisi 4) ………………………………………………..
AÇIKLAMALAR
1-
Bu belge, 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı hizmet borçlanma talepleri amacıyla kullanılacaktır.
2-
Yurtdışı hizmet borçlanma başvurusu, Türkiye’de çalışmanın bulunması halinde son defa hizmetin geçtiği sosyal güvenlik kuruluşuna (Sosyal Güvenlik Kurumu veya 506 sayılı Kanunun geçici 20 inci maddesine tabi banka veya diğer sandıklar), Türkiye’de çalışma yoksa Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacaktır.
3-
Yurtdışı hizmetlerini/sürelerini Sosyal Güvenlik Kurumuna borçlanmak isteyenlerden;
a) Türkiye’de çalışması bulunmayanlar ile son defa işçi veya kendi nam ve hesabına bağımsız statüde geçen çalışmaları bulunanlar ve ev kadınlığında geçen süreleri borçlanmak isteyenler, Türkiye’deki ikametlerine en yakın yurtdışı borçlanma işlemlerini yürütmekle yetkili “Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü veya o ildeki ilgili Kurum ünitesine”,
b) Sosyal güvenlik sözleşmesine göre hizmet akdi veya kendi nam ve hesabına bağımsız statüde aylık alanlar ile aylık talebinde bulunmuş olanlar ve İsviçre’de çalışması bulunanlar, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü-Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı – Sıhhiye/ANKARA” adresine,
c) Türkiye’de son defa devlet memuru statüsünde çalışması bulunanlar ile sosyal güvenlik sözleşmelerine göre devlet memuru statüsü ile aylık alanlar ile aylık talebinde bulunmuş olanlar, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü-Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı– Bakanlıklar/ANKARA” adresine,
başvuruda bulunacaklardır. Bu nedenle belgenin 12 nci bölümün altında yer alan “SOSYAL GÜVENLİK KURUMU” ibaresinin altındaki noktalı bölüme başvuru yapılacak birimin adı ve adresi yazılacaktır.
4-
Borçlanılacak hizmetlere/sürelere ait belgelerin, Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi ekinde eksiksiz ve usulüne göre düzenlenmiş şekilde verilmesi, işlemlerin bir an önce sonuçlandırılmasında yararlı olacaktır.
5-
Belgenin 10 numaralı bölümüne borçlanma miktarına esas günlük kazancın tespitinde dikkate alınmasını istediğiniz miktar yazılmalıdır. 3201 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre borçlanma miktarı, borçlanma talep sahibinin seçeceği günlük prime esas kazancın % 32’sinin borçlanılacak prim ödeme gün sayısı ile çarpımı kadardır. 08/05/2008 tarihinden önce devlet memuru statüsünde çalışmaya başlayanların yurtdışı borçlanma miktarı 657 sayılı Kanuna göre intibak ettirilecek derece, kademe ve ek göstergeler üzerinden hesaplanacağından belgenin 10 numaralı bölümde kazançla ilgili bir tercih yapmalarına gerek bulunmamaktadır.
6-
Yurtdışında geçen hizmetlerin/sürelerin tamamını veya dilediğiniz kadarını borçlanabilirsiniz. Kısmi aylık almanız durumunda bu aylığı tam aylığa dönüştürecek asgari süreyi veya tamamını borçlanma hakkınız da bulunmaktadır. Buna göre borçlanmak istediğiniz süreyi 11 numaralı bölümde belirtilen seçeneklerden birinin önündeki kutuyu ( X ) ile işaretleyerek tercihinizi kullanmanız gerekmektedir.
7-
Türkiye’de çalışması bulunanlar, 12 numaralı bölümün ilgili kurum veya statüsünün önündeki kutu ( X ) ile işaretlendikten sonra sigorta sicil numaraları ve çalışma süreleri ilgili alanlarda belirteceklerdir. Türkiye’de çalışma yoksa “Türkiye’de çalışmam yoktur” ibaresinin önündeki kutunun ( X ) ile işaretlenmesi unutulmayacaktır.
8-
Türkiye’de veya yurtdışındaki adresin/adreslerin belgenin sol alt bölümlerine mutlaka yazılması gerekmektedir. Ayrıca, bu adreslerden hangisinin tebligat adresi olarak kullanılacağı da 9 numaralı bölümdeki seçeneklerden biri ( X ) ile işaretlenmek suretiyle belirtilmelidir.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
DİKKAT: Bu Belgeyi arka sayfadaki açıklamaları okumadan doldurmayınız.
Evrak Kaydı (Tarih/Sayı)
BULGARİSTAN HİZMETLERİNİ BORÇLANMA TALEP DİLEKÇESİ
BULGARİSTAN’DA ÇALIŞANIN
1. Adı ve Soyadı
2. T.C. Kimlik Numarası
3. Borçlanma miktarının hesabında seçtiğiniz bir günlük prime esas kazanç
Asgari
Azamı
Diğer (………YTL)
4. Borçlanmak istediğiniz süre
Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerinin tamamı
Bulgaristan’da …/…/….. - …/…/….. tarihleri arasında geçen çalışma süresi
5. Türkiye’de hizmetinizin geçtiği
Kurum/Sigortalılık Statüsü
Sicil numarası
Süre (giriş ve çıkış tarihleri)
SSK/Hizmet Akdi
Bağ-Kur/Bağımsız
T.C. Emekli Sandığı/Kamu Görevlisi
Geçici 20. madde sandığı
Türkiye’de çalışmam yoktur
6.T.C.Emekli Sandığına tabi hizmeti varsa son defa hizmetin geçtiği Kurum
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
……………………….. ………………...........
……………………….. ………………...........
2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere Türkiye’deki sosyal güvenlik kurumlarından gelir ve aylık almıyorum.
Yukarıda belirttiğim Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerini yine yukarıda belirttiğim prime esas kazanç üzerinden 3201 sayılı Kanuna göre borçlanmak istiyorum.
Beyanlarımın doğruluğunu, gerçeğe aykırılığının tespiti halinde, Kurumun bu yüzden uğrayacağı zararları istenildiğinde yasal faizi ile birlikte derhal ödeyeceğimi, ayrıca Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre hakkımda kovuşturma yapılacağını beyan, kabul ve taahhüt ediyorum.
Gereğini arz ederim.
TALEP SAHİBİNİN
Adres
Adı soyadı :
İmzası :
Tarih :
EK:1) Bulgaristan Hizmet Belgesi (…….Adet) 2) Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
3) İkametgah Belgesi 4) …………………………..
AÇIKLAMALAR
1-
Bu belge, 3201 sayılı Kanuna göre Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerinin borçlandırılması talebi amacıyla kullanılacaktır.
2-
Borçlanma başvurusu, Türkiye’de çalışmanın bulunması halinde son defa hizmetin geçtiği sosyal güvenlik kuruluşuna (Sosyal Güvenlik Kurumu veya 506 sayılı Kanunun geçici 20 inci maddesine tabi banka veya diğer sandıklar), Türkiye’de çalışma yoksa Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacaktır.
3-
Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerini Sosyal Güvenlik Kurumuna borçlanmak isteyenlerden;
a) Türkiye’de çalışması bulunmayanlar ile son defa işçi veya kendi nam ve hesabına bağımsız statüde geçen çalışmaları bulunanlar, Türkiye’deki ikametlerine en yakın yurtdışı borçlanma işlemlerini yürütmekle yetkili “Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü veya o ildeki ilgili Kurum ünitesine”,
b) Türkiye’de son defa devlet memuru statüsünde çalışması bulunanlar, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü -Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı -Bakanlıklar/ANKARA” adresine,
başvuruda bulunacaklardır. Bu nedenle belgenin 5 inci bölümün altında yer alan “SOSYAL GÜVENLİK KURUMU” ibaresinin altındaki noktalı bölüme başvuru yapılacak birimin adı ve adresi yazılacaktır.
4-
Borçlanılacak hizmetlere ait belgelerin, Bulgaristan Hizmetlerini Borçlanma Talep Dilekçesi ekinde eksiksiz ve usulüne göre düzenlenmiş şekilde verilmesi işlemlerin bir an önce sonuçlandırılmasında yararlı olacaktır.
5-
Belgenin 3 numaralı bölümüne, borçlanma miktarına esas günlük kazancın tespitinde dikkate alınmasını istediğiniz miktar yazılmalıdır. 3201 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre borçlanma miktarı, borçlanma talep sahibinin seçeceği günlük prime esas kazancın % 32’sinin borçlanılacak prim ödeme gün sayısı ile çarpımı kadardır. 08/05/2008 tarihinden önce devlet memuru statüsünde çalışmaya başlayanların yurtdışı borçlanma miktarı 657 sayılı Kanuna göre intibak ettirilecek derece, kademe ve ek göstergeler üzerinden hesaplanacağından belgenin 3 numaralı bölümde kazançla ilgili bir tercih yapmalarına gerek bulunmamaktadır.
6-
Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerinin tamamını veya dilediğiniz kadarını borçlanabilirsiniz. Buna göre borçlanmak istediğiniz süreyi 4 numaralı bölümde belirtilen seçeneklerden birinin önündeki kutuyu ( X ) ile işaretleyerek tercihinizi kullanmanız gerekmektedir.
7-
Türkiye’de çalışması bulunanlar, 5 numaralı bölümün ilgili kurum veya statüsünün önündeki kutuyu ( X ) ile işaretledikten sonra sigorta sicil ve çalışma sürelerini ilgili alanlarda belirteceklerdir. Türkiye’de çalışma yoksa “Türkiye’de çalışmam yoktur” ibaresinin önündeki kutunun ( X ) ile işaretlenmesi unutulmayacaktır.
8-
Dilekçe ekinde verilecek hizmet belgeleri ile birlikte Türkiye’de yeminli tercüme bürolarınca yapılmış çevirileri de eklenmelidir. Türkiye’ye geldikten sonra ad ve soyadınızda bir değişiklik meydana gelmişse, bu değişikliği gösteren nüfus müdürlüğünden alacağınız onaylı bir belgenin de talep dilekçesine eklenmesi gerekmektedir.
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
……………………………………………..
………………………………………………
SAYI :
KONU : Yurtdışı Borçlanma Talebiniz
İADELİ - TAAHHÜTLÜ
Sayın …………………….
……………………………..
……………………………..
……………………………..
……………………………..
İLGİ : …………. tarihli dilekçeniz.
3201 Sayılı Kanuna göre borçlanma talebiniz Kurumumuzca uygun görülerek ödemeniz gereken prim tutarı, yazımız ekinde gönderilen borçlandırma tahakkuk cetvelinde gösterilmiştir.
Borçlanma miktarını, aşağıda belirtilen banka şubesi nezdindeki hesabımıza YTL (yurtdışından yapılacak ödemelerde döviz) cinsinden bu mektubun tarafınıza teslim edildiği tarihten itibaren üç ay içinde ödemeniz gerekmektedir.
Belirtilen süre içerisinde borcunuzu ödemediğiniz taktirde borçlanmanız iptal edilecektir. Borcunuzun bir kısmını ödemeniz halinde, ödediğiniz miktara isabet eden gün sayısı geçerli sayılacaktır.
Borcunuzu öderken, banka dekontlarına adınızı, soyadınızı, T. C. Kimlik numaranızı ve sigorta sicil numaranızı yazdırmanız ve banka makbuzlarının asıllarını dilekçe ekinde Daire Başkanlığımıza/İl Müdürlüğümüze göndermeniz gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
EKLER :
Ek 1 : Borçlandırma Tahakkuk Cetveli
ÖDEMENİN YAPILACAĞI
BANKA ADI : ŞUBE ADI : HESAP NO : İBAN NO : BİC KODU:
………………………………. …………………………….. …………………………. …………………………………. …………………
………………………………. …………………………….. …………………………. …………………………………. …………………
………………………………. …………………………….. …………………………. …………………………………. …………………
………………………………. …………………………….. …………………………. …………………………………. …………………
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)