4. Malullük aylığının başlangıcı
Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bentleri kapsamındaki sigortalıların sigortalılıklarını
sonlandırmadan maluliyet durumlarının tespiti için sevk talebinde bulunup, malul sayıldıktan
sonra işten ayrılarak tahsis talebinde bulunmaları veya sonlandırdıktan sonra sevk ve tahsis
talebinde bulunmaları hallerinde, sağlık kurulu rapor tarihi veya tahsis talep tarihleri önce veya
sonra olacağından aylık başlangıç tarihleri değişmektedir.
Buna göre, sigortalının malullük aylığı;
Malul sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden önce ise yazılı istek
tarihini,
Malul sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini,
takip eden ay başından itibaren başlatılacaktır.
Sigortalı, aylığın başlangıç tarihinde geçici iş göremezlik ödeneği almakta ise, malullük
aylığı geçici iş göremezlik ödeneğinin verilme süresinin sona erdiği tarihten sonraki aybaşından
başlatılacaktır. Bağlanacak malullük aylığı sigortalının almakta olduğu geçici iş göremezlik
ödeneğinden fazla ise aradaki fark, tahsis talep veya rapor tarihine göre belirlenecek malullük
aylığı başlangıç tarihinden itibaren verilecektir.
4/1-(b) kapsamındaki sigortalıların tahsis talep tarihinde prim ve prime ilişkin her türlü
borçlarının bulunması halinde, talepleri reddedilerek borçlarını ödedikten sonra yeniden yazılı
istekte bulundukları tarihi takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanacaktır.
Ancak, 4/1-(b) kapsamında geçen hizmetlerle 4/1-(a) ve 4/1-(c) kapsamında aylık
bağlanacağı durumlarda, talepte bulunulan tarihte, 4/1-(b) kapsamında geçen hizmetlere ilişkin
borcun bulunması halinde, yeni bir talep dilekçesi alınmadan, malullük aylıkları prim ve prime ilişkin her türlü borçlarını ödedikleri tarihi takip eden aybaşından başlatılacaktır. Bu uygulama,
malullük sigortasından 2008/Ekim ve sonrasında tahsis talebinde bulunacaklar için yapılacaktır.
5. Malullük aylığı başvurusu ve istenecek belgeler
Malullük aylığı bağlanabilmesi için;
4/1-(a) sigortalılarının çalıştığı işten ayrıldıktan,
4/1-(b) sigortalılarının ise iş yerini kapattıktan veya devrettikten,
sonra kendisinin veya varsa vekilinin Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi (Ek-2) ile
Kurumun ilgili ünitesine başvurması şarttır.
Tahsis talep dilekçesine, sigortalının bir adet belgelik fotoğrafı ile 4/1-(a)
sigortalılarından ilgili döneme ait aylık prim ve hizmet belgesi henüz Kuruma verilmemiş
olanlar için sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verilmesi beklenecek ve işveren tarafından bu
belge Kuruma e-sigorta yoluyla gönderildikten sonra aylık bağlama işlemi sonuçlandırılacaktır.
Sigortalı ile hak sahiplerinden kesinlikle hesap fişi istenmeyecektir.
Sigortalılarca adi posta yolu veya kargo ile veya Kuruma doğrudan yapılan yazılı
başvurularda, tahsis talep tarihi olarak dilekçenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarih,
taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi ile gönderilen tahsis taleplerinde ise
dilekçenin postaya verildiği tarih, Kuruma intikal tarihi olarak kabul edilecektir.
Sigortalıların aylığa hak kazandığı tarihin ayın son günü resmi tatil gününe veya hafta
sonu tatiline rastlaması nedeniyle taleplerini Kuruma veremeyen sigortalıların, bu resmi tatil
gününü takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar Kuruma verilen, taahhütlü, iadeli taahhütlü
veya acele posta servisi ile gönderilen talepleri, önceki ayın son günü verilmiş gibi kabul
edilecektir.
6. Malullük aylığının kesilmesi ve yeniden başlaması
Kanunun malullük aylığının kesilmesine ilişkin 27 nci maddesinde, malullük aylığının
sigortalının;
Bu Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları,
Kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması,
hallerinde kesileceği,
Geçici 1 inci maddesinde, Kanunun yürürlük tarihinden önce 1479 ve 2926 sayılı
kanunların mülga hükümlerine göre aylık bağlananlar ile Kanunun yürürlük tarihinden önce sevk
talebinde bulunanların aylıklarının kesilmesi ve yeniden bağlanmasında Kanunla yürürlükten
kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanacağı,
Geçici 14 üncü maddesinde ise, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı olanlar
ile malullük aylığı bağlananlar hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından
bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği,
öngörülmüştür.
Mülga Kanun hükümlerine göre bağlanan malullük aylıklarında, mülga Kanun
hükümlerine göre işlem yapılmaya devam edilecek olup, Kanuna göre malullük aylığı bağlanıp
Kanuna tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlardan, 1/10/2008 tarihinden;
Önce sigortalı olanların aylıklarının kesilmesi veya sosyal güvenlik destek primi
uygulaması Kanunun 27 ve geçici 14 üncü maddelerine,
Sonra sigortalı olanların aylıklarının kesilmesi ise 27 nci madde hükümlerine,
göre yapılacaktır.
Buna göre;
1/10/2008 tarihinden önce sigortalı olup, Kanunun 26 ncı maddesine göre malullük aylığı
bağlanmış olan;4/1-(b) sigortalısı; 4/1-(a) kapsamında sigortalı olursa prime esas kazançlarından geçici
14 üncü madde gereği sosyal güvenlik destek primi, 4/1-(b) veya 4/1-(c) kapsamında sigortalı
olursa 27 nci madde gereği aylığı kesilecektir.
4/1-(a) sigortalısı; 4/1-(b) kapsamında sigortalı olursa geçici 14 üncü madde gereği
aylığından sosyal güvenlik destek primi, 4/1-(a) veya 4/1-(c) kapsamında sigortalı olursa 27 nci
madde gereği aylığı kesilecektir.
Kanunun yürürlük tarihinden sonra sigortalı olup, Kanunun 26 ncı maddesine göre
tarafına malullük aylığı bağlanmış olan; 4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalıları; 4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-
(c) kapsamında çalışırsa bunlar hakkında Kanunda sosyal güvenlik destek primi uygulaması
olmadığından aylıkları 27 nci madde gereği kesilecektir.
Çalışmaya başlamaları nedeniyle aylıkları çalışmaya başladığı tarihi takip eden ödeme
döneminden itibaren kesilenlerden, çalıştıkları süre zarfında Kanunun 80 inci maddesine göre
belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81 inci maddesi gereğince kısa ve uzun vadeli sigorta
kolları ile genel sağlık sigortasına ait prim alınacaktır. Bunlardan işten ayrılarak yeniden
malullük aylığı bağlanması için yazılı istekte bulunanlara; kontrol muayenesine tabi tutulmak ve
ilk aylığına esas malullüğünün devam ettiği anlaşılmak kaydıyla, istek tarihlerini takip eden
ödeme döneminden itibaren yeniden malullük aylığı hesaplanarak bağlanacaktır.
Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bendi kapsamındaki sigortalılara yeniden bağlanacak
aylıkların hesabında; ilk bağlanan malullük aylığına esas prim ödeme gün sayısı dikkate alınarak
Kanunun 27 nci maddesinin dördüncü fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki hükümler
uygulanacaktır.
7. Malullük aylığı almakta iken çalışması nedeniyle aylığı kesilenlerin aylığa hak
kazanma koşulları
Kanunun yürürlük tarihinden önce malullük aylığı bağlanmış olan sigortalılardan,
Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra çalışmaya başlaması nedeniyle aylıkları
kesilenlerin, işten ayrılarak yeniden tahsis talebinde bulunmaları halinde bunların kontrol
muayenesine tabi tutulması gerekmektedir. Sigortalının malullük hali, Kuruma sevk talebinin
Kanunun yürürlük tarihinden sonra olması nedeniyle yeni hükümlere göre tespit edilecek ve
malul olduğu anlaşılan sigortalıya aylık yeniden hesaplanarak bağlanacaktır. Ancak, sigortalının
aylığa hak kazanma koşullarını ikinci talebinde yerine getirmiş olup olmadığına bakılmayacaktır.
(506 sayılı Kanuna göre 5 yıllık sigortalılık süresi ve ortalama 180 günden aylık bağlanmış ise
Kanunun yürürlük tarihinden itibaren yeniden tahsis talebinde bulunduğunda 10 yıllık
sigortalılık süresi veya 1800 gün yerine gelmeyebilir.)
Malullük hali devam eden sigortalının aylık alma hakkı sigortalılık süresi ve prim ödeme
gün sayısı yönünden kazanılmış hak niteliğinde olduğundan, malullük aylığı bağlanması için
gerekli olan şartların sonradan değişmiş olması aylığın kesilmesini gerektirmemektedir