GENELGE 2011 /58 Kanuna Göre 4/1-(a) ve 4/1-(b) Kapsamındaki Sigortalıların Tahsis İşlemleri

İKİNCİ BÖLÜM
Malullük Sigortası
1. Malullük sigortasından sağlanan yardımlar
Kanunun 25 ila 27 nci maddeleri arasında düzenlenmiş olup, bu sigorta kolundan
sağlanan tek yardım, malullük aylığı bağlanmasıdır.
2. Malul sayılma
Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti
sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi
belgelerin incelenmesi sonucu, 4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalıları için çalışma gücünün veya iş kazası
veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60 ını kaybettiği Kurum
Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı malul sayılmaktadır.
3. Malullük aylığına hak kazanma koşulları
Kanunun 26 ncı maddesi gereğince, sigortalıya malullük aylığı bağlanabilmesi için
sigortalının;
- Kanunun 25 inci maddesine göre malul sayılması,
- En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin
sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın
1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
- Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan
veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması,
gerekmektedir.
Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların kendi
sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü
borçlarının ödenmiş olması zorunludur.
Kanuna göre sigortalılara malullük aylığı bağlanabilmesi için öncelikle sigortalının
maluliyet durumunun tespit edilmesi gerekmektedir. Maluliyet durumunun tespiti için sevk
işlemi yapılacak sigortalının, sevk talebinde bulunduğu tarihte sigortalılığını sonlandırması şartı
aranmayacaktır. Sigortalılık devam ederken de sigortalı sevk talebinde bulunabilecektir.
Görüldüğü üzere, işten ayrılma, işyerini kapatma veya devretme koşulu tahsis talep
aşamasında aranacak olup, sigortalının tahsis talebinde bulunmadan önce mutlaka sigortalılığını
sonlandırması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Kanunun 26 ncı maddesinde öngörülen şartlar Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten sonra malullük sigortasından tahsis talebinde bulunan sigortalılar için aranacaktır.
Ancak, Kanunun geçici 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında, Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce, malullük durumlarının tespiti için talepte bulunan ve Kanunun yürürlük tarihinden
sonra malul olduklarına karar verilenler hakkında mülga 506 ve 2925 sayılı kanunlardaki şartları
taşımaları halinde anılan kanunlara göre aylık bağlanacağı öngörülmüştür.
Buna göre, 4/1-(a) sigortalılarından 2008/Ekim ayı başından önce malullük durumlarının
tespiti için sevk talebinde bulunanlardan, 2008/Ekim ayı başından sonra malul olduğuna karar
verilenlere toplam olarak 1800 gün veya 5 yıldan beri sigortalı bulunup sigortalılık süresinin her
yılı için ortalama olarak 180 gün prim ödemeleri halinde malullük sigortasından aylık
bağlanacaktır.
4/1-(b) sigortalıları açısından 1/10/2008 tarihinden önce yapılan sevk işlemleri aynı
zamanda malullük aylığı talebini de kapsadığından, bunlar için 1479 ve 2926 sayılı kanunların
mülga hükümlerine göre işlem yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla, Kanunun yürürlük tarihinden önce 1479 veya 2926 sayılı kanunlara göre
sigortalılıkları devam ederken veya sigortalılıkları sona ermiş olanlardan maluliyet yönünden
sevk talebinde bulunanlardan, gerek Kanunun yürürlük tarihinden önce gerekse Kanunun
yürürlük tarihinden sonra malul oldukları tespit edilenler hakkında da 1479 ve 2926 sayılı
Kanunun mülga hükümleri doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra tahsis talebinde bulunan sigortalıların hangi
kanun hükümlerine göre malul sayılacağı hususunda karar verilebilmesi için mutlaka
sigortalıların sevk tarihlerini gösterir belgelerin Kurum Sağlık Kuruluna gönderilmesi
gerekmektedir.